Credo quia absurdum (Πιστεύω επειδή είναι παράλογο)
Τερτυλλιανός
Πριν πεντακόσια περίπου χρόνια ο Γαλιλαίος έφτασε ένα βήμα από την πυρά επειδή διατύπωσε μια αιρετική θεωρία: «Η Γη κινείται».
Πριν δύο χιλιάδες περίπου χρόνια ο Χριστός δίδαξε την πιο αιρετική των θεωριών, της οποίας ο πυρήνας ήταν: «Αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν». Και δεν απέφυγε τη σταύρωση.
Δεν υπάρχει κανείς άνθρωπος αυτή τη στιγμή στον πλανήτη μας που να υποστηρίζει ότι αυτός ο πλανήτης είναι το κέντρο του σύμπαντος. Και είναι ελάχιστοι εκείνοι που αγαπάνε κάποιον άλλο πέρα από τον εαυτό τους -και τα παιδιά τους.
Το μόνο που δεν άλλαξε ποτέ είναι η μισαλλοδοξία που φτάνει συχνότατα ως την ανοησία και τη δολοφονία. Και η πιο παράλογη μισαλλοδοξία είναι αυτή ανάμεσα στην επιστήμη και τη θρησκεία.
Όταν ο Κάρολος Δαρβίνος δημοσίευσε το 1859 το «Η καταγωγή των ειδών μέσω της φυσικής επιλογής», έπεσε σε βαριά κατάθλιψη. Ήταν βαθιά θρησκευόμενο άτομο και ήξερε ότι η ανακάλυψη του θα τον έφερνε σε αντίθεση με την Εκκλησία. Όμως ένιωθε ότι αν αρνιόταν να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα των ερευνών του θα ήταν σαν να αρνιόταν τον ίδιο το Θεό!
Εκατόν πενήντα χρόνια μετά, το μεγαλύτερο ποσοστό του ανθρώπινου πληθυσμού, με πρώτους τους ιερωμένους, αρνείται να αποδεχτεί μια αλήθεια που είναι ηλίου φαεινότερη: Ότι ο άνθρωπος είναι ζώο (κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά) και προήρθε από την εξέλιξη που ξεκίνησε πριν δισεκατομμύρια χρόνια.
Η θρησκεία –η κάθε θρησκεία- είναι πίστη, πεποίθηση και δεν έχει ανάγκη από αποδείξεις και επιχειρήματα. Ο Θεός δεν μπορεί να αποδειχτεί πειραματικά ή ορθολογιστικά. Η ανάγκη του ανθρώπου για το θεό αποδεικνύεται καθημερινά και ανθρωπολογικά. Σε ένα αεροπλάνο που πέφτει κανείς δεν είναι άθεος. Και δεν έχει υπάρξει καμία ανθρώπινη κοινωνία, όσο πρωτόγονη και να ήταν ή να είναι, που να μην είχε θρησκεία –λιγότερο ή περισσότερο οργανωμένη.
Ακόμα και οι Νεάντερταλ έθαβαν τελετουργικά τους νεκρούς τους.
Άλλωστε το είπε και ο Βολτέρος: «Αν δεν υπήρχε θεός θα έπρεπε να τον εφεύρουμε.»
Και όσοι πιστεύουν ότι η θρησκεία είναι a priori κακός σύμβουλος πιθανότατα ξεχνάνε ανθρώπους όπως ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και ο Μαχάτμα Γκάντι, οι οποίοι πήρανε δύναμη από την πίστη τους για να βοηθήσουν τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως θρησκείας.
Διακινδυνεύοντας να θεωρηθούμε βλάστημοι θα συγκρίνουμε τη θρησκεία με τον ορισμό του Τίμοθι Λίρι για το LSD. Είχε πει ο Λίρι: «Το LSD μοιάζει με ένα δίχτυ που πέφτει μες στη θάλασσα του μυαλού σου. Αν μέσα στο μυαλό σου κρύβεις τέρατα της αβύσσου θα βγάλει τέρατα. Αν κρύβεις σαρδέλες θα βγάλει σαρδέλες. Αν κρύβεις φάλαινες και γοργόνες…»
Ανάλογα και η θρησκεία δεν κάνει τίποτα άλλο από το να φανερώνει τι είδους πλάσματα έχεις μέσα στο μυαλό σου.
Δυστυχώς όμως οι περισσότεροι των «ιεραρχών», Ελλήνων και μη, αποδεικνύουν καθημερινά ότι μέσα στο κεφάλι τους έχουν –στην καλύτερη περίπτωση- σαρδέλες.
Διαβάζοντας τη δήλωση του μητροπολίτη Πειραιώς για το τόσο «σκανδαλιστικό» μποζόνιο του Χιγκς, μόνο να γελάσεις μπορείς αρχικά, ειδικά αν θυμάσαι πως αντέδρασαν οι ομόλογοι του στην Αναγέννηση με την άπειρες φορές πιο σκανδαλιστική αποκάλυψη του Γαλιλαίου.
Στο τέλος όμως της δήλωσης του ο παναγιώτατος προτρέπει τους «σοφούς» επιστήμονες, αν χρειαστούν αίμα να το πάρουν από τους «εκλεκτούς τους συγγενείς», χιμπαντζήδες, ουραγκοτάγκους και γίββωνες.
Και αυτή η δήλωση ήρθε μια μέρα μετά την ανακοίνωση της Χρυσής Αυγής ότι προτίθεται να δημιουργήσει μια τράπεζα αίματος μόνο για Έλληνες.
Μήπως και ο παναγιώτατος θέλει να δημιουργήσει μια τράπεζα αίματος μόνο για χριστιανούς ορθόδοξους, αφού το αίμα των Εβραίων, των Μουσουλμάνων, των Άθεων και αυτών που πηγαίνουν στην εκκλησία μόνο τα Χριστούγεννα και το Πάσχα –εξ’ ορισμού μη ορθόδοξων χριστιανών- είναι μολυσματικό;
Αλλά μπερδεύομαι: Οι άνθρωποι είναι ανώτεροι και τόσο διαφορετικοί από τα ζώα…Ο Δαρβινισμός είναι έξοχη θεωρία (χωρίς να χρειάζεται αυτή τη στιγμή να επιχειρηματολογήσω για την ευστάθεια της) λόγω των αποτελεσμάτων της.
Ο άνθρωπος που κατανοεί ότι είναι μέρος της φύσης, της γήινης σφαίρας και του σύμπαντος, ισάξιος με όποιο άλλο ζώο και φυτό ζει σε αυτή τη σφαίρα, θα συμπεριφερθεί καλύτερα στα υπόλοιπα ζώα, φυτά, ανθρώπους (θυμίζει το παιχνίδι που παίζαμε παιδιά: «Ζώα, φυτά, άνθρωποι») και θα νιώθει δέος και σεβασμό για τον υπέροχο πλανήτη στον οποίο ενδημεί.
Ο άνθρωπος που πιστεύει ότι είναι ο «εκλεκτός», ο περιούσιος, επειδή είναι χριστιανός, Εβραίος, μουσουλμάνος, Έλληνας, δεξιός-αριστερός, άνθρωπος, θα φερθεί τυραννικά απέναντι σε όλους τους άλλους που δεν είναι «εκλεκτοί».
Και όποιος βιαστεί να επιχειρηματολογήσει «ψευτοεπιστημονικά» υπέρ του ανθρώπου, «που είναι το ανώτερο είδος», «που είναι το πιο ευφυές», «που εξουσιάζει τα υπόλοιπα ζώα» και «που κυριαρχεί στον πλανήτη» θα του απαντήσω μόνο: «Και οι δεινόσαυροι το ίδιο πιστεύανε».
Ας γίνουμε ρεαλιστές: Ο homo sapiensυπάρχει στον πλανήτη 40.000 χρόνια.
Δημιούργησε την τέχνη, την επιστήμη, το ποδόσφαιρο, την ατομική βόμβα, τις θρησκείες, το σπαστό καλαμάκι και άλλα πολλά.
Τα blattodea, οι γνωστές σε όλους και σιχαμερές κατσαρίδες, υπάρχουν στον πλανήτη 300.000.000 χρόνια. Είδαν τους δεινόσαυρους να κυριαρχούν και να εξαφανίζονται. Είδαν τα θηλαστικά να παίρνουν τη θέση των γιγάντιων ερπετών. Είδαν τον άνθρωπο να φτιάχνει τις πρώτες σπηλαιογραφίες.
Τρώνε σκουπίδια, κρύβονται στο σκοτάδι και δεν γνωρίζουν ποιος είναι ο Μότσαρτ.
Ποιο είδος σας φαίνεται πιο πιθανό να επιβιώσει για άλλα 300.000.000 χρόνια;
Το ανώτερο των πλασμάτων -ο θείος sapiens– με την πυρηνική ενέργεια και τον πολύπλοκα ανόητο εγκέφαλο του ή η αηδιαστική και απλή κατσαρίδα;
Για να το διατυπώσω αλλιώς:
Ποιος είναι πιο δυνατός; Ο Υιός του Ανθρώπου ή ο ιός του ανθρώπου;
Συγνώμη.
Ξέχασα ότι ο άνθρωπος -ως το μόνο ζώο που έχει ψυχή- θα μπει στη Βασιλεία των Ουρανών, ειδικά αφού έχει απαρνηθεί το πλούτο, το μίσος και την ιδιοτέλεια, αφού αντιστέκεται σθεναρά στην οικονομική και κοινωνική ανισότητα, στο θάνατο από πείνα των άθεων του τρίτου κόσμου, στο νεοφιλελευθερισμό που οδηγεί τον πλησίον του στην αυτοκτονία.Ξέχασα ότι εμείς είμαστε οι εκλεκτοί.
Είναι παράλογο, αλλά το πιστεύω. Credo quia absurdum, καλέ μου άνθρωπε. Venceramos, ομοϊδεάτη μου. In god we trust, χριστιανέ μου. I dont give a damn, αγαπημένη μου. Οink, oink, μπριζόλα μου.
