Η εθνικοποίηση των φαλάφελ

0
1067
Ο Γελωτοποιός ως Λώρενς της Αραβίας

 nasser-time-magazine

Βρέθηκα στην Αίγυπτο πριν 15 χρόνια.

Ήταν ένα ταξίδι χωρίς την αρωγή ταξιδιωτικού γραφείου, χωρίς καν τουριστικό οδηγό στην τσέπη. Έβγαλα ένα κλειστό εισιτήριο 27 ημερών (η πράκτορας με είχε κοιτάξει απορημένη όταν της το ζήτησε) και έφυγα με την ανεμελιά και την πομπώδη αυτοπεποίθηση των είκοσι δύο του Μαΐων.

Γρήγορα απογοητεύτηκα.

Η πρώτη απογοήτευση ήταν όταν ανακάλυψα ότι οι πυραμίδες είναι χτισμένες μέσα στο Κάιρο. Για να είμαστε ακριβείς το Κάιρο είναι χτισμένο γύρω από τις πυραμίδες.

Η δεύτερη απογοήτευση ήταν το ίδιο το Κάιρο, μια γιγαντούπολη με τόση φασαρία και καυσαέριο που κάνει την Αθήνα να μοιάζει με παιδικό χωριό SOS.

Και μη γνωρίζοντας τίποτα από την νοοτροπία του παζαριού, βρέθηκα να αγοράζω αντικείμενα που ποτέ δε θα αγόραζα, σε τιμές που έκαναν τους πωλητές να τρίβουν τα χέρια τους.

Σαν να μη έφταναν όλα αυτά ήταν σχεδόν αδύνατο να βρω αλκοόλ!

Και τέλος, για να ολοκληρωθεί η εφιαλτική εμπειρία, έπαθα μια γερή τροφική δηλητηρίαση (πιθανότατα σαλμονέλα) που με έκανε να χάσω οκτώ κιλά σε τρεις μέρες.

Όταν βρέθηκα στην Αλεξάνδρεια πήγα στην Ελληνική κοινότητα. Εκεί συνάντησα δύο υπέργηρες κυρίες, τόσο υπέργηρες που έμοιαζαν αιώνιες, τη Χαρίκλεια και την Κούλα.

Αυτές οι κυρίες, μετά από τόσα χρόνια που είχαν ζήσει μαζί, έμοιαζαν να έχουν ενοποιηθεί, σε ένα παράδοξο γηραιό τέρας, όλο ζάρες, άνοια και δυο κεφάλια, σαν μια δικέφαλη Σκύλλα και Χάρυβδη.

«Πάω στο προξενείο για να δω το γραφείο του Καβάφη», τους είπα κάποια στιγμή.

«Του Καβάφη;» ρώτησε το ένα κεφάλι.
«Του Καβάφη», απάντησε το άλλο.
«Του ποιητή», διευκρίνισα.
«Του ποιητή;» ρώτησε το ένα κεφάλι.
«Του ποιητή», είπε το άλλο και συμπλήρωσε: «Του κίναιδου.»

Και έσκυψε στο αυτί του άλλου κεφαλιού για να της ψιθυρίσει κάτι.

«Ααα», έκανε μετά το κεφάλι, «αυτού του Καβάφη!»

Και ξεκίνησαν να γελάνε πονηρά.

Ουδείς προφήτης –και ποιητής- στον τόπο του –και στο χρόνο του.

Κατόπιν ξεκίνησαν να αναπολούν τις «παλιές καλές ημέρες», όταν η Αλεξάνδρεια ήταν το «μαργαριτάρι της Μεσογείου», και οι Έλληνες διοργάνωναν μεγαλοπρεπείς χορούς σε επαύλεις με κήπους ανάλογους του Σέντραλ Παρκ.

«Ώσπου ήρθε αυτός», είπε μετά με μίσος το ένα κεφάλι.
«Ο Καβάφης;» ρώτησα.

Τα κεφάλια γελάσανε και απαντήσανε μαζί: «Ο Νάσερ».

~~{}~~

Λίγα πράγματα για το ποιος ήταν ο Νάσερ θα πούμε αφού δούμε τι υλικά θα χρειαστούμε για τα fusion φαλάφελ μας.

ΥΛΙΚΑ (για 50 φαλάφελ):

Μισό κιλό ρεβίθια
1 μεγάλο κρεμμύδι
6 κρεμμυδάκια
2 σκελίδες σκόρδο
1 πράσινη πιπεριά
1 πιπεριά Φλωρίνης
1 ματσάκι μαϊντανό (το καλοκαίρι δυόσμο)
1 ντομάτα
3 λεμόνια (χυμός)
ελαιόλαδο
κύμινο, κάρι, πάπρικα, ρίγανη, τσίλι (πυρ κατά βούληση)
2 κουταλιές αλεύρι
2 κουταλιές σουσάμι

~~{}~~

Και επιστρέφουμε στον Νάσερ.

Ο Γκαμάλ Άμπντελ Νάσερ  (1918-1970) ήταν μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα (και ποιος πολιτικός δεν είναι αμφιλεγόμενη προσωπικότητα -στην καλύτερη περίπτωση;).

Καταρχήν ήταν πραξικοπηματίας. Με την παραστρατιωτική οργάνωση «Ελεύθεροι Αξιωματικοί» ανέτρεψε το διεφθαρμένο βασιλιά της Αιγύπτου Φαρούκ Α΄ (1952) και δημιούργησε μια δημοκρατία ισλαμικού τύπου.

Μετά από δυο χρόνια ανέτρεψε και τον πρώτο πρόεδρο της Αιγυπτιακής δημοκρατίας. Έπειτα έκανε εκλογές στις οποίες αναδείχτηκε νικητής και νέος πρόεδρος με ποσοστό που άγγιζε το 100% (όχι ότι υπήρξε νοθεία στις εκλογές.)

Πρώτη του κίνηση ήταν να φυλακίσει την αντιπολίτευση (αριστερούς, συνδικαλιστές, ισλαμιστές).

Μέχρι εκεί μιλάμε ξεκάθαρα για έναν δικτάτορα. Όμως η κηδεία του Νάσερ, το 1970, ήταν μία από τις πολυπληθέστερες παγκοσμίως. Πώς κατόρθωσε να γίνει τόσο αγαπητός στο λαό;

Αυτό ξεκίνησε με την αναδιανομή της γης στους ακτήμονες.

Εθνικοποίησε τις ξένες επιχειρήσεις που, όπως συνηθίζεται, έπαιρναν πολλά από τη χώρα και το λαό και έδιναν ελάχιστα.

Έφτιαξε (με τη βοήθεια των Σοβιετικών) το φράγμα του Ασουάν, το οποίο τροφοδότησε με ηλεκτρισμό ολόκληρη την Αίγυπτο και βελτίωσε αποφασιστικά την άρδευση της χώρας.

Ίδρυσε την Ηνωμένη Αραβική Δημοκρατία, μαζί με άλλες αραβικές χώρες.

Υποστήριξε ανοικτά το Εθνικό-απελευθερωτικό αγώνα της Αλγερίας ενάντια στους αποικιοκράτες Γάλλους.

Αλλά πρωτίστως έγινε ήρωας των Αιγυπτίων όταν εθνικοποίησε τη Διώρυγα του Σουέζ.

Όταν, το 1956, ο Νάσερ ανακοίνωσε μπροστά σε ένα τεράστιο πλήθος στην Αλεξάνδρεια ότι θα εθνικοποιούσε τη διώρυγα χρειάστηκε να το επαναλάβει πολλές φορές προτού ο κόσμος αρχίζει να πανηγυρίζει. Γιατί κανείς δεν πίστευε ότι ο Νάσερ θα τολμούσε να κάνει κάτι τέτοιο.

Ούτε και οι δυνάμεις που εκμεταλλεύονταν τη διώρυγα (Άγγλοι, Γάλλοι και Ισραηλινοί), που έμαθαν τα νέα από το ραδιόφωνο!

Από τη διώρυγα του Σουέζ διακινείτο το 70% του πετρελαίου που χρειαζόταν η Ευρώπη και τα ετήσια κέρδη της ήταν 100 εκατομμύρια δολάρια (τότε ήταν τεράστιο το ποσό).

Όπως ήταν φυσικό οι δυνάμεις αμέσως αντέδρασαν (βίαια ως συνήθως). Πρώτοι οι Ισραηλινοί εισέβαλαν στη διώρυγα και τους ακολούθησαν οι Άγγλοι και οι Γάλλοι.

Βομβαρδίστηκε και το Κάιρο, αλλά το Πορτ Σάιντ κυριολεκτικά ισοπεδώθηκε.

Τότε ο Νάσερ έκανε μια πολύ έξυπνη κίνηση. Έβγαλε από τη φυλακή τους αριστερούς και τους ισλαμιστές αντιπολιτευόμενους. Αυτοί οργάνωσαν επιτροπές αντίστασης, οι οποίες αποδείχτηκαν πιο αποτελεσματικές από τον τακτικό αιγυπτιακό στρατό.

Πολύ σημαντικό ρόλο στην ένοπλη λαϊκή αντίσταση έπαιξαν και οι γυναίκες, οι οποίες πήραν όπλα και πολέμησαν δίπλα στους άντρες. Ως γνωστόν όταν ξεσηκώνονται οι γυναίκες δεν υπάρχει καμιά πιθανότητα ήττας, βλέπε τον πόλεμο του νερού στη Βολιβία.

~~{}~~

Ας πάμε τώρα να δούμε πως φτιάχνονται τα φαλάφελ μας ή καλύτερα θα ήταν αν τα λέγαμε ρεβιθομπίφτεκα.

Εκτέλεση:

Μουλιάζετε τα ρεβύθια για 12 ώρες τουλάχιστον. Τα αφήνετε να στραγγίσουν όσο το δυνατόν καλύτερα. Χωρίς να τα βράσετε τα βάζετε στο μπλέντερ και τα κάνετε σκόνη (δεν ξέρω το γαλλικό όρο).

Βάζετε στο μπλέντερ και τα υπόλοιπα υλικά (εκτός από το αλεύρι).

Ανακατεύετε τον πουρέ από τα ρεβύθια με τον πολτό που θα δημιουργηθεί από το άλεσμα των υπόλοιπων υλικών. Ρίχνετε το αλεύρι για να μη διαλύονται. Προσθέτετε αλάτι (Πρέπει να δοκιμάσετε για να καταλάβετε αν είναι αλμυρό. Μη φοβάστε, δεν παθαίνετε κάτι από τα ωμά ρεβίθια).

Τα αφήνετε μερικές ώρες στο ψυγείο.

Λαδώνετε ένα μεγάλο ταψί και ρίχνετε και μια κουταλιά σουσάμι.

Πλάθετε τα φαλάφελ, σαν μικρά μπιφτέκια, και τα βάζετε στη σειρά. Πασπαλίζετε με σουσάμι. Προσθέτετε ένα ποτήρι νερό.

Προθερμαίνετε το φούρνο στους 220 βαθμούς. Βάζετε μέσα το ταψί και μόλις δείτε ότι άρχισαν να ψήνονται (να βγάλει ατμό) χαμηλώνετε το φούρνο στους 180.

Ψήστε για μια ώρα, γυρίστε τα και ψήστε άλλο ένα τέταρτο. Σχεδόν σίγουρα θα χρειαστεί να προσθέσετε νερό.

Επειδή ψήνονται στο φούρνο γλιτώνετε τη λαδίλα (ούτε γι’ αυτό ξέρω το γαλλικό όρο), τη χοληστερίνη και τις άσκοπες θερμίδες.

Γίνονται πιο νόστιμα και από κρέας. Ταιριάζουν με μουστάρδα (σε χορτοφαγικό μπέργκερ) και με μαγιονέζα. Αν έχετε ανατολίτικες διαθέσεις φτιάξτε ή αγοράστε αραβικές πίτες και κάντε μια σάλτσα με ταχίνι και λεμόνι.

~~{}~~

Η αλήθεια ποτέ δεν είναι τόσο απλή όσο η μαγειρική.

Ο Νάσερ και οι Αιγύπτιοι επικράτησαν στη διώρυγα του Σουέζ, αλλά αυτό δεν οφειλόταν μοναχά στον αγώνα των Αιγυπτίων.

Οι Αμερικάνοι, προτιμούσαν να έχουν έναν επιτυχημένο δικτάτορα, παρά την παρουσία των Άγγλων και των Γάλλων στη διώρυγα. Έτσι πίεσαν τους Ευρωπαίους να αποσυρθούν, όπως και έκαναν. Λίγο μετά ακολούθησε η αποχώρηση των Ισραηλινών –υπό την πίεση των Αμερικάνων ξανά- από τη χερσόνησο του Σινά.

Ο Νάσερ και η Αίγυπτος βγήκαν κερδισμένοι από αυτή την τόσο παράτολμη επιχείρηση.

Όταν ο Νάσερ απεβίωσε τον διαδέχτηκε ο σημαντικότερος πιθανότατα Αιγύπτιος πολιτικός, ο Σαντάτ. Αλλά γι’ αυτόν ίσως μιλήσουμε μια άλλη φορά, μαγειρεύοντας κάτι άλλο.

Καλή σας όρεξη.