Ο Ρήγας Φεραίος ως ηθικός αυτουργός

0
1386

 

«Ως πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά,

μονάχοι σα λιοντάρια, σταις ράχαις στα βουνά;»

Υπάρχει κάποιος που δεν γνωρίζει από που προέρχονται αυτοί οι στίχοι; Αν ναι, να έρθει αύριο με τον κηδεμόνα του και να γράψει εκατό φορές στο τετράδιο του: «Ζήτω η 25η Μαρτίου!»

Μην ανησυχείτε, δεν πρόκειται να σας διηγηθώ την ιστορία του Ρήγα Βελεστινλή, την έχετε ακούσει άπειρες φορές στο σχολείο.

Το μόνο που θα σας πω για τη ζωή του είναι κάτι που έμαθα (ή θυμήθηκα) διαβάζοντας ξανά τη βιογραφία του: Το ξέρατε ότι τον Φεραίο τον πρόδωσε στις αυστριακές αρχές ένας Έλληνας;

Συγκεκριμένα ο Δημήτριος Οικονόμου, αλλά δυστυχώς δεν έχω φωτογραφία του για να δείτε πως μοιάζει ένας προδότης (είμαι σίγουρος ότι δε διαφέρει σε τίποτα εξωτερικά από τους υπόλοιπους ανθρώπους, με ή χωρίς photoshop).

                                                               ~~{}~~

Τον Φεραίο το θυμόμαστε ως εθνομάρτυρα και ποιητή της επανάστασης (και πολύ καλά κάνουμε). Αλλά ας σκεφτούμε για μια στιγμή τι ήταν για τους Τούρκους ο Φεραίος, καθώς και τι ήταν για τους Τούρκους οι Έλληνες επαναστάτες.

Μάλλον τότε δε χρησιμοποιούσαν τη λέξη τρομοκράτες, αλλά θα χρησιμοποιούσαν κάποιες παρόμοιες, όπως σκυλιά, γκιαούρηδες, ραγιάδες, κατσαπλιάδες κλπ.

Οι κλέφτες και αρματολοί κατέβαιναν από τα βουνά, έκαναν μια επίθεση στον τουρκικό τακτικό στρατό, σκότωναν όσους μπορούσαν και γυρνούσαν στις ραχούλες.

Αν ο Δένδιας ήταν μπέης δημόσιας τάξης θα τους αποκαλούσε τρομοκράτες.

Και ο Βελεστινλής γιατί βασανίστηκε και εκτελέστηκε; Ήταν ηθικός αυτουργός της επανάστασης επειδή παρότρυνε τους υπόδουλους να ξεσηκωθούν;

Ήταν αυτός που ξεκίνησε την επανάσταση;

Ή αλλιώς: Αν ο Φεραίος έγραφε ποιήματα αντίστοιχα δημοσιογράφου του ΣΚΑΙ, οι Έλληνες δε θα είχαν ξεσηκωθεί, δε θα είχαν πολεμήσει, δε θα είχαν ελευθερωθεί;

                                                               ~~{}~~

Ο Φεραίος, ως ποιητής, απλά απέδωσε σε στίχους αυτό που όλοι οι Γραικοί -πέρα από τους προδότες και τους ραγιάδες- είχαν στο νου τους: Τον έρωτα για την ελευθερία.

(Αυτό ας μην θεωρηθεί ως εθνικιστικό κήρυγμα. Κάθε λαός υπόδουλος κάποια στιγμή διεκδικεί την ανεξαρτησία του… Κάποια στιγμή.)

Αμφιβάλλω κατά πόσο οι ίδιοι οι αγωνιστές γνώριζαν το Θούριο ή τα υπόλοιπα κείμενα του Φεραίου και των άλλων λόγιων, όπως την Ελληνική Νομαρχία του Ανώνυμου (ναι, υπήρχαν και τότε ανώνυμοι και τρολ).

Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν αγράμματοι και σίγουρα δεν κουβαλούσαν το ipad μαζί τους σταις ράχαις, στα βουνά.

Αν, λοιπόν, ηθικός αυτουργός είναι εκείνος ο οποίος προτρέπει τους ανθρώπους να αμυνθούν, να υπερασπιστούν τη ζωή τους και τη ζωή των παιδιών τους, τότε σίγουρα ο Φεραίος άξιζε να εκτελεστεί.

Αλλά ο Φεραίος δεν προκάλεσε την επανάσταση. Όσο και να θέλουν οι συγγραφείς και οι ποιητές να υπερβάλλουν για το ρόλο τους η πραγματικότητα είναι πιο πεζή: Την επανάσταση την κάνουν οι άνθρωποι που αδικούνται, όταν πλέον κουράζονται να ζουν με το φόβο.

Φεραίοι θα υπάρχουν πάντα, όσο υπάρχουν Σουλτάνοι. Αλλά δεν αρκεί ένας ποιητής για την παλιγγενεσία του έθνους.

Του έθνους…

                                                              ~~{}~~

Ας κάνουμε μια ριψοκίνδυνη μετάβαση στο παρόν με όλες τις «σεναριακές» ανακρίβειες και ανακολουθίες που θα προκύψουν.

Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή συντελείται ένα έγκλημα, μια συγκαλυμμένη και καθαγιασμένη οικονομική γενοκτονία:

3000 αυτόχειρες, 1,5 εκατομμύριο άνεργοι (και πιθανοί αυτόχειρες), χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις να κλείνουν, οι εξαθλιωμένοι πολίτες να καλούνται να πληρώσουν χαράτσια (όποια ομοιότητα με την Οθωμανική κατοχή είναι συμπτωματική), ιδιωτικοποίηση κάθε τομέα με όφελος μόνο για τους διαπλεκόμενους που μετέχουν στην αγοραπωλησία, τσιφλικάδες που φυλάσσονται από τους γενίτσαρους, πολιτικάντηδες που προσκυνούν την Υψηλή Πύλη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας και του ΔΝΤ.

Αυτή είναι η γενική εικόνα και την γνωρίζετε πολύ καλά.

Ας προχωρήσουμε παραγωγικά και στο ειδικό: Το έγκλημα του χρυσού.

Το τι ακριβώς σημαίνει εξόρυξη με κυανιούχα υδατικά διαλύματα μπορεί να διαβάσετε στο κείμενο «Χρυσοθήρες και καρκινοπαθείς».

Περιληπτικά το κείμενο λέει:

Τα κέρδη του ελληνικού δημοσίου από τα ορυχεία χρυσού είναι μηδαμινά.

Τα κέρδη των κοινοτήτων περιορίζονται σε μερικές εκατοντάδες θέσεις των 500 ευρώ.

Πέρα από τις περιβαλλοντολογικές επιπτώσεις (που πολλοί συμπολίτες μας αντιμετωπίζουν με το συνήθη τρόπο του «ωχ, αδελφέ, να κοπούν και μερικά δέντρα, τι έγινε;») υπάρχει η μακροπρόθεσμη βόμβα της καρκινογένεσης, καθώς και ο διόλου αμελητέος κίνδυνος ενός ατυχήματος που θα καθιστήσει ολόκληρο το Βόρειο Αιγαίο ένα τοξικό λουτρό.
(Hungary’s worst-ever enviroment disaster)

Και ίσως αυτά τα θέματα να μην αφορούν τον Κρητικό ή τον Αθηναίο που κάνει διακοπές (έκανε διακοπές) στις Κυκλάδες ή στο Ιόνιο.

Όμως πως μπορείς να πιστεύεις, μπέη και αγά, ότι οι άνθρωποι που μεγαλώνουν τα παιδιά τους δίπλα στο «Τσερνομπίλ του χρυσού» θα μείνουν άπραγοι περιμένοντας το ατύχημα ή την επέλαση του καρκίνου;

Ας προχωρήσουμε… Χθες έγινε μια εμπρηστική επίθεση στα εργοτάξια του «Ελληνικού Καρκίνου». Καήκανε μερικά οχήματα και δύο κοντέινερ της φιλανθρωπικής εταιρίας που έχει αναλάβει να εξορύξει το χρυσό για να βοηθήσει τους Έλληνες να πληρώσουν τα χαράτσια των αγάδων.

Οι κάμερες καταγράψανε τις κινήσεις των πενήντα τρομοκρατών που προσπαθούν να καταστρέψουν το έργο της τόσο λαοφιλούς κυβέρνησης. Οι φυλλάδες και τα κανάλια ξεκίνησαν να κρούουν το κώδωνα του κινδύνου: «Αυτοί οι αλητήριοι αναρχικοί θα διώξουν τους επενδυτές που δίνουν τόσο πολλά και παίρνουν τόσο λίγα».

Η «κοινή γνώμη» (που όπως έχουμε ξαναπεί δεν είναι το άθροισμα της βλακείας, αλλά κατασκευάζεται από αυτούς που ελέγχουν τα media) αποφάνθηκε:
«Χρυσός = Κοινό Καλό,
Αντίδραση Κατοίκων = Τρομοκρατία».

Έπειτα κάποιος παραδόπιστος υπάλληλος (μήπως τον λένε Οικονόμου κι αυτόν;) που παίρνει 500 αργύρια για να υπερασπίζεται την επένδυση του «Ελληνικού Καρκίνου», καταγγέλλει (κατά βούληση ή εξαγορά) τους ηθικούς αυτουργούς της επίθεσης.

Και η αστυνομία προβαίνει σε συλλήψεις βασιζόμενη στις εικοτολογίες ενός μάρτυρα!

Αν ο σεκιουριτάς ισχυριζόταν ότι ο ηθικός αυτουργός είναι ο Τζίμις Πανούσης θα έπαιρναν τον Πανούση στο αυτόφωρο;

Τη συνέχεια μπορείτε να τη μαντέψετε: Ο «Ελληνικός Καρκίνος» θα προστατευτεί με έξοδα του ελληνικού λαού και πιθανότατα θα πάρει άδεια για ένοπλο ιδιωτικό στρατό φύλαξης.

Οι κάτοικοι της περιοχής θα έχουν να διαλέξουν ανάμεσα στη μετανάστευση (εσωτερική και μη) και στην παραμονή, με όποιες συνέπειες για την υγεία τους.

Δεκαπέντε χρόνια λιγότερο ζουν (κατά μέσο όρο) οι περίοικοι των ορυχείων, αν δεν το γνωρίζατε.

Κοιτώντας λίγο μπροστά μπορούμε άραγε να σκεφτούμε πως θα αντιδράσουν οι γονείς που θα μάθουν ότι το παιδί τους πάσχει από μια σπάνια (τόσο συνηθισμένη σε περιοχές όπου το νερό είναι εμπλουτισμένο με κυάνιο) μορφή καρκίνου; Πως θα αντιδράσουν οι συμμαθητές του, οι φίλοι του;

Και αλήθεια, κύριε μπέη και αγά, τι θα πείτε τότε στο παιδί που θα πεθαίνει πριν προλάβει να μεγαλώσει; Ότι θυσιάστηκε για το καλό μιας καναδέζικης εταιρίας και 500 θέσεις εργασίας;

Θα κλείσω αυτό το κείμενο με λίγους στίχους από το Θούριο, με κίνδυνο να κατηγορηθώ ως ηθικός αυτουργός.

«Τι σ’ ωφελεί αν ζήσεις και είσαι στη σκλαβιά

στοχάσου πως σε ψήνουν καθ’ ώραν στη φωτιά.

Βεζύρης, Δραγουμάνος, Αφέντης κι αν σταθής,

ο Τύραννος αδίκως σε κάμει να χαθής.

Δουλεύεις όλ’ ημέρα, σε ό,τι κι αν σοι πη

κι αυτός πασχίζει πάλιν, το αίμα σου να πιή.»

————-

Μια τελευταία προσθήκη:

Μοίρασε η δασκάλα ρόλους για το θεατρικό της 25ης Μαρτίου και ο γιος μου γύρισε μουτρωμένος σπίτι.

«Τι έπαθες;» τον ρωτάω.

«Δε μου αρέσει ο ρόλος μου», απαντάει.

«Τι ρόλο έχεις;»

«Του… συγγραφέα.»

«Μα είσαι με τα καλά σου;» αρχίζω να λέω γελώντας. «Ο συγγραφέας είναι ο πιο σημαντικός απ’ όλους. Αυτός εμπνέει τους ανθρώπους, τους δίνει όραμα, τους…»

Ο μικρός με διακόπτει:

«Μα δεν κάνει τίποτα… Μόνο κάθεται σε ένα θρανίο… Και γράφει…»

Ξεκίνησα να του λέω για το Φεραίο, για το Σολωμό, για τον Μπάιρον, για το Λόρκα (είχα πανικοβληθεί).

Δεν τον έπεισα…

Τελικά ο μικρός έγινε αρματολός.