Συνέντευξη αρ. 9 σε Ρε ελάσσονα (Αντί-ηρωική)

Αυτή η συνέντευξη γράφτηκε με αφορμή τις ερωτήσεις του synenteuxis.gr.

Η τονικότητα και οι μουσικές οδηγίες είναι από τη Συμφωνία αρ. 9 σε Ρε ελάσσονα, του Μπετόβεν (αν είναι να κλέψεις, κλέψε από τους καλύτερους).

Το χορικό των οργισμένων εφήβων είναι από την “Ωδή στη Χαρά”, του Σίλλερ.

Τα ιντερλούδια είναι πηλιορείτικα.

Ο γκιόνης είναι αστός.

~~{}~~

Αστικό Πρελούδιο

Ακούγεται ο συνεχής ήχος από τον αυτοκινητόδρομο, σαν έγχορδα υπό την επίδραση του φαινομένου Doppler.

O τενόρος εκφωνητής, από το απέναντι σπορ-καφέ, που περιγράφει κάποιον αγώνα.

Το κρεσέντο από ένα μηχανάκι-ντελίβερι που βιάζεται να παραδώσει τα σκουπίδια του ζεστά.

Ένας μοναχικός σκύλος που γαβγίζει, εκλιπαρεί για συντροφιά.

Η σειρήνα (ασθενοφόρου; περιπολικού; πυροσβεστικής;) κάνει ένα βαγκνερικό πέρασμα.

Απ’ τα παράθυρα των μυρμηγκοφωλιών ακούγεται ο ιώδης φωτισμός των τηλεοράσεων.

~~{}~~

Μέρος Πρώτο: Allegro ma non troppo, un poco maestoso

Στίξη: Γιατί Γελωτοποιός;

Αντίστιξη: Η επιλογή ψευδώνυμου ήταν τυχαία ή μάλλον συγκυριακή. Αργότερα συνειδητοποίησα ότι ο Γελωτοποιός, ο σώφρων Tρελός (sanejoker), γελάει με τους τρελούς που νομίζουν ότι είναι γνωστικοί. Και κυρίως με τον εαυτό του. Αυτό τον κάνει πιο σώφρονα απ’ όσο αντέχει.

–

Στίξη: Προς τι η ανωνυμία;

Αντίστιξη: Αυτή είναι σαν την προσπάθεια του ελέφαντα να κρυφτεί πίσω από μια μαργαρίτα. Όλοι το ξέρουν ότι είναι εκεί κι εκείνος ξέρει ότι τον βλέπουν. Αλλά στους ελέφαντες αρέσουν οι μαργαρίτες.

~~{}~~

Μέρος Δεύτερο: Molto Vivace

Στίξη: Μετά το τετράδιο ήρθε η vintage γραφομηχανή και μετά το Διαδίκτυο. Πώς το θεωρείτε ως μέσο; Απελευθερώνει ή αποχαλινώνει; Ενημερώνει, κατευθύνει ή υποδουλώνει;

Αντίστιξη: Η Τρίτη Επανάσταση είναι το διαδίκτυο (με πρώτη τη γραφή και δεύτερη την τυπογραφία). Το μέσο διαμορφώνει το μήνυμα. Σκεφτείτε πόσο άλλαξε την ανθρώπινη κοινωνία η τεχνολογία της γραφής και πόσο η εφεύρεση του Γουτεμβέργιου.

Αυτό που συμβαίνει τώρα (και δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε, ακριβώς επειδή είμαστε μέρος αυτού του «τώρα») είναι πολύ πιο επιδραστικό και πολύ πιο γρήγορο.

–

Στίξη: Αν δεν κάνω λάθος, δηλώνετε «μπλογοτέχνης».Θα μας πείτε δύο λόγια πάνω σ’ αυτό; Πόσο μακριά βρίσκεται από το συμβατικό λογοτέχνη;

Αντίστιξη: Ο όρος «μπλογοτεχνία» είναι μια αφελής κατασκευή που δεν μπορεί να αποδώσει όσα θα συμβούν στη λογοτεχνία (και στις υπόλοιπες τέχνες). Τη χρησιμοποιώ για να διαχωρίζω την εποχή π.Δ. (προ διαδικτύου) και μ.Δ. (μετά διαδικτύου)…

Οι άνθρωποι θα συνεχίσουν βεβαίως να κάνουν τέχνη, γιατί είναι κάτι που απολαμβάνουν. Το τι ακριβώς θα γράφουν και ποια θα είναι η μορφή του δεν νομίζω ότι μπορούμε να το προβλέψουμε. Το μόνο βέβαιο είναι η αλλαγή.

 ~~{}~~

Χωριάτικο Ιντερλούδιο

Ακούγεται ο συνεχής ήχος από το ρέμα, το νερό που κυλάει αέναα.

Οι Χαιρετισμοί από την εκκλησία του χωριού και κάποια παιδιά που παίζουν στην πλατεία.

Μεθυσμένες φωνές αντρών από το καφενείο. Γυναίκες που γελάνε και πλέκουν.

Τις παύσεις των Χαιρετισμών γεμίζουν ακατανόητες τούρκικες συζητήσεις, από τις τηλεοράσεις που παίζουν στη διαπασών.

Και από πάνω η παγερή σιωπή των άστρων.

~~{}~~

Μέρος τρίτο: Adagio molto e cantabile

Στίξη: Έχετε γράψει ένα βιβλίο, τη «Λεγεώνα των Ψυχών»,μια οργάνωση που προλογίζετε ως ομερτά πίστης και ως τρομοκρατική ομάδα, εντός ή εκτός εισαγωγικών. Εσείς πιστεύετε στο ριζοσπαστισμό της βίας; Απασχολεί πολύ κόσμο το θέμα αυτό.

Αντίστιξη: Ευτυχώς ή ατυχώς είμαι από τη φύση μου ένας ιδιαίτερα μη-βίαιος άνθρωπος. Συνήθως προτιμώ τη σκέψη από τη δράση.

Και σκέφτομαι: Η αυτοάμυνα είναι πράξη βίας; Όταν απειλείται η ζωή σου επιτρέπεται να είσαι βίαιος; Ή μήπως επιβάλλεται;

Και πως νοούμε την έννοια «ζωή»; Η επιβίωση χωρίς αξιοπρέπεια, χωρίς ομορφιά, χωρίς ελευθερία, είναι ζωή;

Όμως με τη φτωχή γνώση της Ιστορίας που έχω αντιλαμβάνομαι ότι οι μεμονωμένες αντιδράσεις δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να δίνουν έρεισμα στη θεσμοθετημένη βία.

Η αντίδραση ενδυναμώνει το τέρας.

Μόνο η συλλογική δράση (όχι αντίδραση) και σκέψη μπορεί να ανατρέψει το παιχνίδι. Δεν μπορείς να κερδίσεις όσο παίζεις με τους κανόνες τους.

–

Οι ήρωες της «Λεγεώνας» δεν είναι βίαιοι με τους ανθρώπους (αφού ξέρουν ότι ακόμα και οι υπηρέτες του τέρατος είναι αναλώσιμοι), αλλά με τους θεσμούς και τα σύμβολα τους.

Και ο σκοπός τους είναι να δείξουν ότι το τέρας δεν είναι αήττητο, ότι έχει πήλινα πόδια.

~~{}~~

Μέρος τέταρτο: Presto

Στίξη: Αλήθεια, ο Γελωτοποιός έχει πολιτική ταυτότητα ή παραμένει ανένταχτος παρατηρητής;

Αντίστιξη: Ο Γελωτοποιός έχει πολιτική σκέψη, όχι ταυτότητα. Αυτή η σκέψη είναι ρευστή και διαρκώς εξελίσσεται, ενώ φάσκει και αντιφάσκει, αφού είναι απολύτως βέβαιος ότι κάθε βεβαιότητα, κάθε παγιωμένη άποψη, κάθε πεποίθηση, είναι ταφόπλακα του στοχασμού.

Ως εκ τούτου ποτέ δεν θα γινόταν μέλος ενός κόμματος που θα τον δεχόταν ως μέλος.

–

Στίξη: i) Μια και πιάσαμε τα πολιτικά, θα μας κάνετε ένα σχόλιο πάνω στην τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα;

            ii) Πρωθυπουργός για ένα χρόνο. Τι πρωτοβουλίες θα παίρνατε; Πώς θα επεμβαίνατε γενικότερα;

Αντίστιξη: Επιτρέψτε μου να απαντήσω δια αντιπροσώπου: «Αν ήμην βασιλεύς» του Γ. Σουρή

~~{}~~

Ορεινό Ιντερλούδιο  (με χιόνια στην άκρη του δρόμου)

Αφουγκράζομαι, κρατάω την ανάσα μου.

Δεν ακούγεται τίποτα, πέρα από τον μακρινό ήχο του νερού που κυλάει. Τίποτα άλλο.

Μια μεγάλη παύση λες και δεν υπάρχει χρόνος.

Τα δέντρα, το βουνό, ο ήλιος, όλα κρατάνε την ανάσα τους.

~~{}~~

Μέρος Πέμπτο: Allegro assai – Alla Marcia

Στίξη: i) Διαβάζοντάς σας κανείς αποκομίζει την αίσθηση ότι εσείς ο ίδιος έχετε την αίσθηση ότι βράζουμε σε μια ολίγον τι οργουελική δυστοπία κοντά στους 451 Fahrenheit. Αληθεύει αυτό; Αν ναι ,σε τι συνίσταται κατά τη γνώμη σας η δυστοπία αυτή;

          ii)Θα έρθει η ευκταία αλλαγή; Πώς;

Αντίστιξη: Ο άνθρωπος οδεύει τάχιστα προς τον γκρεμό, αφού ως ηθικό ζώο εμφανίζεται να είναι ανεπίδεκτος μαθήσεως (παρά τα παθήματα).

Δύο πιθανότητες «ευκταίας αλλαγής» υπάρχουν:

Η πρώτη είναι μας ξεφορτωθεί η Γαία και να συνεχίσει χωρίς τα παράσιτα που αυτοαποκαλούνται sapiens (τι αλαζονεία!)

Η δεύτερη είναι η «τεχνολογική μοναδικότητα». Στα επόμενα πενήντα (το πολύ εκατό) χρόνια θα συμβούν τέτοιες τεχνολογικές ανακαλύψεις που ο άνθρωπος θα αλλάξει ριζικά -όπως όταν συναντούσε τον μονόλιθο στο «2001: Οδύσσεια του διαστήματος».

Σας ακούγεται παιδαριώδες; Αἰὼν παῖς ἐστι παίζων κβαντικούς υπολογιστές.

~~{}~~

Μέρος έκτο: Allegro energico, sempre ben marcato

Στίξη: Με βάση πρόσφατη ανάρτησή σας, το σύνδρομο κατωτερότητας με ψευδαισθήσεις μεγαλείου είναι «προνόμιο» των Ελλήνων ή των ανθρώπων σε πιο καθολική βάση;

Αντίστιξη: Ας αρχίσουμε με τα αυτονόητα (που καθόλου ως τέτοια δεν νοούνται): Το ανθρώπινο είδος είναι ένα. Αλλά κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός.

Παρά τις διαφορές μας έχουμε κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά: Όποιος δεν μπορεί να βρει λύσεις εφευρίσκει δικαιολογίες.

Για παράδειγμα: Όταν ένας άνθρωπος (ή σύνολο ανθρώπων) δεν είναι ικανοποιημένος και δεν έχει τη δύναμη να βρει λύσεις (προκειμένου να ικανοποιηθεί) εφευρίσκει δικαιολογίες που τον απαλλάσσουν από την ανικανότητα του, την επίκτητη ανημποριά του.

Ο θεός, η μοίρα, ο ύπουλος εχθρός, οι ένδοξοι πρόγονοι είναι κάποιες από αυτές.

Αρκεί να μη χρειαστεί να δει τον εαυτό του χωρίς τη μάσκα.

Αρκεί να μη χρειαστεί να αναλάβει τις ευθύνες του.

–

Στίξη: Αγαπημένοι συγγραφείς και μπλογοτέχνες;

Αντίστιξη: Σε αυτή την ερώτηση δεν θα απαντήσω. Οι συγγραφείς είναι πάρα πολλοί για να διαλέξω κάποιους και από τους μπλογοτέχνες δεν θα ήθελα να ξεχάσω κάποιον.

Άλλωστε έχω αρχίσει να καταλαβαίνω ότι πρέπει να αποκαθηλώσουμε τους πνευματικούς μας πατέρες αν θέλουμε να προχωρήσουμε. Όχι για να κάνουμε κάτι εξίσου μεγάλο με αυτούς, αλλά για να μπορούμε να απολαμβάνουμε τη δημιουργική πράξη (και τη ζωή μας) χωρίς να αποσκοπούμε στη μεγαλοσύνη των παλιότερων.

–

Στίξη: Για το τέλος, λέω να μυηθούμε στα θαυμαστά της αυτόματης γραφής. Θα σας δίνω μια λέξη και θα μου λέτε τα πρώτα δύο πράγματα που σας έρχονται στο μυαλό.

Πόλεμος… Μουσική… Ελευθερία… Πατρίδα… Νεότητα… Σκέψεις… Αγωνία… Γήρας…

Αντίστιξη: Εδώ θα χρησιμοποιήσω την ερώτηση σας σαν καθρέφτη, για να ανακαλύψουμε ποια ζευγάρια δημιουργήσατε εσείς:

Πόλεμος – Μουσική

Ελευθερία – Πατρίδα

Νεότητα – Σκέψεις

Αγωνία – Γήρας

~~{}~~

Αντί-ηρωικό ποστλούδιο

Ακούγεται ο γκιόνης που καλεί το χαμένο του αδελφό: Γκιόν! Γκιόν!

Ο συνεχής ήχος από τον αυτοκινητόδρομο και ο τενόρος-εκφωνητής που περιγράφει κάποιον ακόμα αγώνα.

Οι πανηγυρισμοί των οπαδών: Γκολ! Γκολ!

Ένα αεροπλάνο που δεν χάθηκε περνάει για να προσγειωθεί.

Μια συντροφιά εφήβων που τραγουδάνε εν χορώ οργισμένους στίχους (αυτοσχέδιους;)

«Αντοχή στα πικρά βάσανα, βοήθεια

όπου ένας αθώος θρηνεί,

σταθερότητα στον όρκο, την αλήθεια

και σ’ οχτρούς μα και σε φίλους αντικρύ.

Μπρος σε θρόνους ρηγικούς αντρίκια στάση,

κι αν, αδέλφια μου, στοιχίσει ή αίμα ή βιός,

το βραβείο να πάει σ’ αυτόν που δούλεψε άξια,

και στις γέννες της ψευτιάς ξολοθρεμός!»

 

Ο γκιόνης συνεχίζει…

Όταν θα χαθούν όλα τα αεροπλάνα κι όταν θα σταματήσουν οι ποδοσφαιρικοί αγώνες κι όταν θα πάψει ο ήχος των αυτοκινήτων και όταν οι ρομαντικοί έφηβοι θα γεράσουν, ο γκιόνης θα συνεχίζει.

Κάθε άνοιξη.

~~{}~~

Εδώ θα βρείτε τη συνέντευξη όπως αναρτήθηκε στο +εντευξις

Την υπόλοιπη “Ωδή στη χαρά” θα τη βρείτε εδώ, σε μετάφραση Θρασύβουλου Σταύρου.

Για την τεχνολογική μοναδικότητα διαβάστε αυτό και ψάξτε για περισσότερα.