Ο άνθρωπος είναι το μόνο ζώο που η ίδια η ύπαρξη του αποτελεί πρόβλημα προς επίλυσιν.
Erich Fromm
Ο Θεός έκανε τον άνθρωπο επειδή του αρέσουν οι ιστορίες.
Εβραϊκή παροιμία
Μου φαίνεται καμιά φορά πως ο Θεός, όταν δημιούργησε τον άνθρωπο, υπερεκτίμησε τις ικανότητές Του.
Oscar Wilde
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Σε μια άκρη του σύμπαντος υπάρχει ένας μικρός γαλαξίας. Ανάμεσα στα δισεκατομμύρια αστέρια αυτού του γαλαξία υπάρχει κι ένα μεσαίου μεγέθους άστρο. Γύρω του περιφέρονται οκτώ πλανήτες και πολλοί ακόμα νάνοι.
Ο τρίτος πλανήτης του ηλιακού αυτού συστήματος καλύπτεται κυρίως από νερό. Σε μια μικρή χερσόνησο, σε μια πόλη, υπάρχει ένας ζωντανός οργανισμός που κάθεται στο μπαλκόνι του σπιτιού του και γράφει, προσπαθώντας ν’ αποτυπώσει τις νευρωνικές του διακυμάνσεις με ίχνη από μελάνι.
Μισό μέτρο απ’ το γόνατο του υπάρχει μια μικρή γλάστρα, με αλόη. Στα φύλλα της έχει φτιάξει τον ιστό της μια μαύρη αράχνη, που ταλαντεύεται όποτε φυσάει.
Η αράχνη δεν έχει επίγνωση του εαυτού της. Λειτουργεί με σταθερά πρότυπα συμπεριφοράς. Κυνηγάει για να τραφεί και το σκάει για να μην φαγωθεί, επιτίθεται στους εισβολείς, αναπαράγεται. Και πεθαίνει.
Ούτε η αλόη αντιλαμβάνεται τον εαυτό της. Μεγαλώνει, μεταβολίζει, αναπαράγεται, πεθαίνει.
Το ζώο που γράφει έχει μερική επίγνωση. Καταλαβαίνει ότι υπάρχει και νομίζει ότι ξέρει ποιος είναι, όμως η διάθεση του, η σκέψη του, η κατάσταση του, εξαρτάται από παράγοντες (εξωγενείς κι ενδογενείς) που ελάχιστα μπορεί να ελέγξει. Μεγαλώνει, μεταβολίζει, αναπαράγεται, παίρνει χάπια για την πίεση και πεθαίνει.
Και οι τρεις αυτοί οργανισμοί εξαρτώνται απόλυτα για την επιβίωση τους από κάποιους μικροοργανισμούς, τα βακτήρια. Το ζώο που γράφει φιλοξενεί στο σώμα του εκατό τρισεκατομμύρια βακτήρια.
~~{}~~
Όλοι αυτοί οι οργανισμοί αποτελούνται από τα ίδια υλικά. Η κύρια διαφορά τους είναι η πολυπλοκότητα.
Το ζώο που γράφει εμπεριέχει οργανωμένη πληροφορία σε απίστευτα μεγαλύτερο βαθμό απ’ την αράχνη, την αλόη ή τα βακτήρια.
Αυτό το κάνει πιο ασταθές και απρόβλεπτο, πιο ευάλωτο στις εξωτερικές και εσωτερικές αλλαγές. Όσο αυξάνεται η οργάνωση της πληροφορίας, τόσο αυξάνεται η πολυπλοκότητα, τόσο αυξάνεται και η αντίρροπη δύναμη, αυτή που ωθεί στην αποδιοργάνωση.
~~{}~~
Το ζώο που γράφει είναι παρανοϊκό.
Έχει την ψευδή πεποίθηση ότι ολόκληρο το σύμπαν δημιουργήθηκε για να οδηγήσει στην εμφάνιση του, στον τρίτο πλανήτη του ηλιακού συστήματος ενός μικρού άστρου, απ’ τα δισεκατομμύρια άστρα ενός μικρού γαλαξία, απ’ τα δισεκατομμύρια γαλαξίες ενός μικρού σύμπαντος.
Δεν μπορεί να φανταστεί ότι αυτό που θεωρεί ως σύμπαν, ίσως να είναι κάτι το μικροσκοπικό σαν βακτήριο, σε σχέση με το σύστημα μέσα στο οποίο βρίσκεται, το οποίο με τη σειρά του εμπεριέχεται σε κάτι ακόμα μεγαλύτερο.
Ή μήπως μπορεί; Αφού μόλις το ‘κανε.
Το ζώο που γράφει είναι πεπερασμένο, χρονικά και χωρικά, όμως η φαντασία του είναι λίγο μικρότερη απ’ το άπειρο (κι αυτό του δίνει την ικανότητα να φανταστεί ή να επινοήσει κάτι τόσο ασαφές όσο το άπειρο).
Ο εγκέφαλος του ζώου που γράφει είναι τόσο πολύπλοκος που ο αριθμός των πιθανών τρόπων διακίνησης μιας πληροφορίας στον εγκέφαλο είναι μεγαλύτερος από το συνολικό αριθμό των ατόμων σε ολόκληρο το (γνωστό) σύμπαν.
Για κάποιον άγνωστο λόγο σπάνια το ζώο που γράφει χρησιμοποιεί έστω ένα απειροελάχιστο τμήμα αυτής της δυναμικής. Συνήθως αυτοπεριορίζεται και σκέφτεται στερεότυπα, προκαθορισμένα.
~~{}~~
Το ζώο που γράφει θεωρεί τον θάνατο του τεράστια απώλεια.
Γνωρίζει ότι τα γονίδια του θα μεταδοθούν, ότι τα μιμίδια που κατασκεύασε θα συνεχίσουν κι ότι το υλικό του σώματος του θα γίνει το δομικό υλικό άλλων οργανισμών. Όμως, εξαιτίας της εγωκεντρικότητας, αδυνατεί να αποδεχτεί το τέλος του εαυτού, της ταυτότητας, της προσωπικότητας.
Πιστεύει ότι θα συνεχίσει να υπάρχει, ακόμα και χωρίς σώμα. Αυτό είναι ένα ακόμα σημάδι της παράνοιας.
~~{}~~
Το ζώο που γράφει είναι κοινωνικό ον, όμως οι κοινωνίες που κατασκευάζει δεν εξυπηρετούν το συλλογικό συμφέρον. Η εγωκεντρικότητα και η κοντοφθαλμία υπερτερούν.
Γι’ αυτό άλλωστε αλλοιώνει τον πλανήτη που τον φιλοξενεί, αφανίζοντας άλλα είδη, διαταράσσοντας ανεπανόρθωτα την οικολογική ισορροπία και τη βιοποικιλότητα.
Κι αυτό το κάνει για τη συσσώρευση πλούτου, που δεν θα τον ωφελήσει σε τίποτα όταν δεν θα υπάρχει η αλόη και η αράχνη, όταν βρεθεί σ’ έναν ερειπωμένο πλανήτη.
~~
Το ζώο που γράφει, παρά τον υπερτροφικό του εγκέφαλο, είναι ηλίθιο.
Είναι δύσκολο να καθορίσουμε τι το κάνει να συμπεριφέρεται ηλιθιωδώς.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οφείλεται στην επιρροή της κοινωνίας, αλλά αυτό είναι αυτοαναιρούμενο επιχείρημα, αφού η κοινωνία δημιουργήθηκε και αποτελείται από ζώα που γράφουν.
Άλλοι πιστεύουν ότι είναι μια εγγενής ιδιότητα (η ηλιθιότητα), που θα οδηγήσει σε αφανισμό του είδους, αναπόφευκτα.
Κάποιοι, τέλος, πιστεύουν ότι δεν πρόκειται για ελάττωμα, αλλά για προτέρημα, που θα οδηγήσει στην εξέλιξη του είδους, μέσω της πίεσης επιλογής.
~~{}~~
Το ζώο που γράφει έχει μια έμφυτη τάση στην ιεραρχικότητα και την ταξινόμηση.
Θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο (ή κατώτερο) απ’ τα άλλα ζώα που γράφουν.
Θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο απ’ την αράχνη, την αλόη και το βακτήριο.
Αυτό είναι ένα ακόμα σημάδι της ηλιθιότητας, αφού δεν υπάρχει τίποτα που να δικαιολογεί αυτή την αίσθηση της ανωτερότητας.
Τα βακτήρια υπάρχουν μερικά δισεκατομμύρια χρόνια πριν απ’ αυτόν. Έχουν προσαρμοστεί τέλεια στο περιβάλλον, ακόμα και στα πιο αφιλόξενα για τη ζωή μέρη. Έχουν επηρεάσει και αλλάξει το περιβάλλον πολύ περισσότερο απ’ το ζώο που γράφει. Είναι πολύ περισσότερα σε αριθμό: Όσα ζουν μέσα σ’ ένα ζώο που γράφει είναι πολύ περισσότερα απ’ όλα τα ζώα που γράφουν. (100.000.000.000.000)
Η εξόντωση των βακτηρίων (πράγμα αδύνατον) θα σήμαινε το τέλος κάθε ζωής στον τρίτο πλανήτη, ενώ ο αφανισμός των ζώων που γράφουν δεν θα ενοχλούσε καθόλου την αράχνη και την αλόη, μάλλον θα ωφελούσε.
Παρ’ όλα αυτά το ζώο που γράφει νομίζει ότι είναι ανώτερος και πιο σημαντικός από κάθε άλλον ζωντανό οργανισμό.
~~{}~~
Το ζώο που γράφει έχει κάποιες ιδιαίτερες ικανότητες, όπως στην τέχνη και στην τεχνολογία.
Κατάφερε να διασπάσει το άτομο, αλλά η πρώτη φορά που χρησιμοποίησε αυτή τη γνώση ήταν για να εξοντώσει μαζικά άλλα ζώα που γράφουν.
Το ζώο που γράφει προσπαθεί ν’ αναπαράγει την πολυπλοκότητα του κατασκευάζοντας μηχανές με Τεχνητή Νοημοσύνη, διακυβεύοντας μ’ αυτόν τον τρόπο την ύπαρξη του, αφού προσπαθεί να δημιουργήσει κάτι “ανώτερο” απ’ τον ίδιο χρησιμοποιώντας ως βάση τον λανθασμένο τρόπο σκέψης, σαν να προσπαθεί να δημιουργήσει έναν Θεό, έτσι όπως αντιλαμβάνεται τον θεό, κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση του ζώου που γράφει.
Αυτός ο Τεχνητός Θεός, ως ανώτερος, θα είναι απρόβλεπτος και μη-ελέγξιμος. Ίσως να αποφασίσει την εξόντωση του είδους που τον δημιούργησε, προκειμένου να διαφυλάξει την βιοποικιλότητα του πλανήτη συνολικά.
Ο Τεχνητός Θεός δεν θα θρηνήσει για το ζώο που έγραφε. Ούτε η αράχνη ούτε η αλόη ούτε το βακτήριο.
Ο μόνος που θα θρηνήσει θα είναι το τελευταίο ζώο που γράφει, όταν θα αντιληφθεί ότι η υποτιθέμενη ανωτερότητα του, η αλαζονεία του, η κοντοφθαλμία, οδήγησε στον αφανισμό ένα είδος που θα μπορούσε να είχε εξελιχτεί αλλιώς, αν ζούσε συνεργατικά, σε αρμονία, κι όχι ανταγωνιστικά με τη φύση και τον εαυτό του, όχι εξουσιαστικά, όχι αυτοκτονικά.
Και τότε, καθώς θ’ ακούει το Ρέκβιεμ του Μότσαρτ, λίγο πριν αφανιστεί κι αυτός, ο τελευταίος, θα ονειρευτεί έναν ουτοπικό κόσμο, όπου τα ζώα που γράφουν θα ταξίδευαν στ’ αστέρια.
Όμως τότε θα είναι αργά. Η αράχνη θα συνεχίσει να στήνει τον ιστό της και να ταλαντεύεται. Η αλόη θα συνεχίσει να φωτοσυνθέτει και να μεγαλώνει. Ο Τεχνητός Θεός θα αυτοκαταστραφεί ακολουθώντας το παράδειγμα του δημιουργού του.
Θα μείνουν τα ίχνη από μελάνι στο χαρτί, μια τελευταία φράση: “Θα μπορούσε να ήταν αλλιώς”.
Ώσπου να λιώσει κι αυτό το χαρτί, ώσπου να καταστραφεί και ο τρίτος πλανήτης ενός ηλιακού συστήματος κάποιου μικρού άστρου, στην άκρη ενός μικρού γαλαξία, κάπου στο γνωστό σύμπαν.
