«Ο 21ος αιώνας θα είναι ο αιώνας της μεταφυσικής».
Αντρέ Μαρλό
Ω κοινόν αυτάδελφον Ισμήνης κάρα, από τα κακά που ο Δίας μου έριξε στο κεφάλι, το χείριστο είναι ότι μου αρνήθηκε την αδελφή του την Τύχη. Διότι τον τζόγο πολλοί εμίσησαν, την τύχη όμως κανείς.
Το μόνο πράγμα που έχω κερδίσει στη ζωή μου ήταν δυο κατσαρόλες –μια μεγάλη και μια μικρή- τις οποίες, παρεμπιπτόντως, δεν είχα καμία ανάγκη, αφού αξία δεν έχει η εξωτερική εμφάνιση, αλλά το περιεχόμενο.
Γνωρίζοντας ότι είμαι κακότυχος και έχοντας για αδελφό κάποιον σαν τον Γκαστόνε, ποτέ δεν μπήκα στον πειρασμό να τζογάρω.
Όμως η κρίση γεννάει ανορθολογισμό, έτσι τις προάλλες μου κατέβηκε μια παράξενη ιδέα: Να χρησιμοποιήσω τη μαθηματική θεωρία της τοπολογίας -τους βασικούς κανόνες, αφού δεν είμαι μαθηματικός- για να αυξήσω τις πιθανότητες μου στα τυχερά παιχνίδια.
Έκατσα δυο ώρες να ομαδοποιώ τα αποτελέσματα του ΚΙΝΟ και μετά πήγα στο πρακτορείο, βέβαιος ότι η μεγαλοφυΐα μου θα με βοηθούσε να περάσω το καλοκαίρι κάτω από φοινικόδεντρα και μπανανιές.
Στοιχημάτισα δύο ευρώ. Κέρδισα τρία. Πήρα τα κέρδη μου και αγόρασα ενάμιση κιλό μπανάνες.
Το θέμα του παρόντος κειμένου δεν είναι γιατί δεν κέρδισα το ΚΙΝΟ χρησιμοποιώντας την τοπολογία ούτε γιατί αγόρασα μπανάνες, αντί για κάποιο εγχώριο φρούτο.
Το θέμα είναι γιατί έπαιξα τζόγο, αφού –υποτίθεται- ότι είμαι ορθολογικός άνθρωπος και γνωρίζω ότι οι πιθανότητες να κερδίσεις ένα μεγάλο ποσό είναι λιγότερες απ’ ό,τι να πεθάνεις τις επόμενες ώρες.
(Ένας στατιστικολόγος είχε πει ότι ο μόνος τρόπος να έχεις περισσότερες πιθανότητες να κερδίσεις από το να πεθάνεις είναι να παίξεις ένα μόλις τέταρτο πριν την κλήρωση!)
Το εξήγησα ήδη: Η οικονομική κρίση γεννάει ανορθολογισμό.
«Η σημερινή οικονομική κρίση, με τη βιαιότητα της, προκαλεί παντού πανικό και παραλογισμό. Σε κοινωνίες που κατά κανόνα διέπονται από τη λογική, όταν αυτή βρίσκεται σε αδιέξοδο ή συσκοτίζεται, οι πολίτες μπαίνουν σε πειρασμό να προσφύγουν σε ανορθολογικές (και παραπολιτικές) μορφές σκέψης», γράφει ο Ιγνάσιο Ραμονέ στη «Γεωπολιτική του Χάους», (εκδόσεις Πόλις).
Κάποιος θα βιαστεί να μου πει ότι στην ελληνική κοινωνία η λογική δεν ήταν σύνηθες φαινόμενο, ακόμα κι όταν οι αγελάδες ήταν παχιές και το γρασίδι ήταν πράσινο σαν τον ανατέλλοντα ήλιο του υποτιθέμενου σοσιαλιστικού κόμματος.
Το είχε παραδεχτεί και ο κυβερνών που δεν ήξερε ποιος κυβερνάει τον τόπο: «Η Ελλάδα είναι ένα απέραντο τρελοκομείο».
Όμως μεσούσης της οικονομικής εξαθλίωσης και της διαδικτυακής νεογλωσσίας η ρήση μπορεί να παραφραστεί ως εξής: «Η Ελλάδα είναι ένα απέραντο τρολοκομείο».
Αρκεί να ρίξεις μια ματιά στις φωτογραφίες και στον πρότερο βίο αυτών που προσποιούνται ότι κυβερνούν και θα πιστέψεις ότι δεν είναι αληθινοί άνθρωποι, αλλά “troll”.
Δεν είναι εγχώριο φρούτο ο ανορθολογισμός, πρόκειται για τους καρπούς ενός δέντρου που ευδοκιμεί σε κάθε κοινωνία που καταρρέει υπό το βάρος της κερδοσκοπίας.
«Το 1930», γράφει ο ιστορικός Peter Reichel, «πολλοί Γερμανοί πολίτες θέλησαν να ξεφύγουν από ένα παρόν που δεν καταλάβαιναν και προτίμησαν να βυθιστούν σε έναν κόσμο ψευδαισθήσεων».
Αυτός ο «κόσμος ψευδαισθήσεων» ήταν η προπαγάνδα των ναζί και οδήγησε τη Γερμανία –και όλο τον κόσμο- στον παραλογισμό του πολέμου.
Στις ΗΠΑ, μετά το κραχ του ’29, το Χόλιγουντ λάνσαρε μια σειρά ταινιών φαντασίας και τρόμου: Φρανκεστάιν, Δράκουλας, Μούμια, Κινγκ Κονγκ και το «νησί του δόκτορα Μορώ». Οι άνεργοι συνέρρεαν στις φτηνές προβολές για να διασκεδάσουν τον τρόμο της ζωής, την αβεβαιότητα του μέλλοντος.
(Αυτό το δείχνει με αριστουργηματικό τρόπο ο Γούντι Άλεν στο «Πορφυρό ρόδο του Καΐρου»).
Επίσης τότε κάνουν την εμφάνιση τους δεκάδες ψευδοθρησκευόμενοι τσαρλατάνοι, και γνωρίζουν μεγάλη άνθηση τα τυχερά παιχνίδια, οι λοταρίες, τα ωροσκόπια, καθώς και αγώνες πέρα από κάθε λογική, όπως οι μαραθώνιοι χορού σαν κι αυτόν που περιγράφεται στο «Σκοτώνουν τα άλογα όταν
γεράσουν».
Οι αντίστοιχοι μαραθώνιοι της εποχής μας είναι τα ριάλιτι σόου, όπου οι διαγωνιζόμενοι καλούνται να επιβιώσουν σε ερημονήσια φορώντας μόνο ένα φύλλο συκής ή να ανταγωνιστούν για να κερδίσουν την τόσο πολυπόθητη «πράσινη κάρτα». Και σίγουρα δεν είναι μακριά η εποχή όπου οι φτωχοί και κατατρεγμένοι θα αλληλοεξοντώνονται σε “hunger games”.
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται σε τσαρλατάνους θεραπευτές που τους υπόσχονται ίαση και ευτυχία -με ένα τηλεφώνημα στο 6999-666-666, μερικούς θεραπευτικούς κρυστάλλους και διατροφή που στηρίζεται στην κατανάλωση ωμού αλογίσιου κρέατος.
Όλο και περισσότεροι παίζουν τα λιγοστά τους χρήματα στο τζόγο (χωρίς τη βοήθεια της τοπολογίας) ή πέφτουν με τα μούτρα σε ναρκωτικά που κάνουν την ηρωίνη να φαντάζει λεμονάδα –με ανθρακικό.
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στα ακροδεξιά παραπήγματα, για να γλιτώσουν από τις νεοφιλελεύθερες παράγκες που τους επιφυλάσσει το μέλλον.
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι φανατίζονται ενάντια στους αλλόθρησκους, στους ομοφυλόφιλους, στους απανταχού παρών Μασώνους και τους Ροδοσταυρίτες, ενάντια στους κακομούτσουνους και στους παχύσαρκους, ενάντια στους αναρχικούς και τους δημόσιους 
υπαλλήλους.
Από αυτόν τον ανορθολογισμό δεν πρόκειται να προκύψει τίποτα καλό, παρά μόνο δυστυχία (και αφήστε την τοπολογία για τους μαθηματικούς).
Ουδέν καινόν υπό τον ήλιον. Το 1930, ο Γερμανός μυθιστοριογράφος Τόμας Μαν διαισθάνθηκε την καταστροφή που ερχόταν και έγραψε:
«Ο ανορθολογισμός όταν γίνεται δημοφιλής αποτελεί φρικτό θέαμα. Έχω την αίσθηση ότι μοιραία θα ξεπηδήσει από αυτόν μεγάλη δυστυχία.»
Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω (αν δεν ακούτε καλά έχω να σας προτείνω μια θαυματουργή αλοιφή από φύλλα ελιάς και σάλιο σαλαμάνδρας, μόνο με 50 ευρώ το σωληνάριο).
