Οι λέξεις είναι πράξεις.
Η γλώσσα και η σκέψη είναι σαν τις δύο όψεις ενός χαρτιού.
Αν κάνεις συνέχεια τις ίδιες πράξεις, αν λες συνέχεια τις ίδιες λέξεις, τότε σύντομα η σκέψη σου γίνεται προκάτ, σαν ένα δωμάτιο φτιαγμένο από γυψοσανίδες.
Πολλοί αισθάνονται ασφάλεια μέσα σε αυτό το προκατασκευασμένο δωμάτιο. Μένουν να παρατηρούν τον κόσμο από εκεί μέσα, μέσα από το μοναδικό παράθυρο, που μπορεί να είναι η τηλεόραση, η θρησκεία τους, η ιδεολογία τους, οι πεποιθήσεις και οι βεβαιότητες τους.
Θέλουν τα πάντα να είναι στη σωστή σειρά, τα πάντα να είναι στο κουτάκι τους, με ταμπελίτσα πάνω, σωστά αρχειοθετημένο.
Όπως κάθε ιδεοψυχαναγκαστικός που σέβεται τον εαυτό του πανικοβάλλονται μόλις κάτι ξεφεύγει από τον έλεγχο τους.
Επαναλαμβανόμενες κινήσεις, επαναλαμβανόμενες λέξεις, επαναλαμβανόμενες ημέρες, επαναλαμβανόμενα συναισθήματα, επαναλαμβανόμενες σκέψεις.
Κάθε μέρα, την ίδια ώρα, κάθονται με τον ίδιο τρόπο, στην ίδια καρέκλα, και βλέπουν την ίδια εκπομπή, εξοικειωμένοι απόλυτα με το μέγιστο τέρας, αυτό που ο Μπωντλέρ αποκαλούσε “l’ ennui”, Η Ανία.
Αν τους τσιμπήσεις με μια βελόνα δε θα βγάλουν αίμα, μόνο θα ξεφουσκώσουν, σαν πλαστικές κούκλες.
Ακόμα και τις λέξεις τις θέλουν στη σωστή σειρά, έτσι όπως συνήθισαν να τις βλέπουν.
Η νύχτα είναι σκοτεινή, το ποτήρι είναι γυάλινο, ο λαγός είναι δειλός και ο ήλιος (τι άλλο;) λαμπερός.
Ποτέ δεν θα καταλάβαιναν ότι ένα πτώμα μπορεί να είναι και εξαίσιο.
Ίσως γιατί ξέχασαν να παίζουν.
~~{}~~
Ο Αντρέ Μπρετόν, ο πάπας του σουρεαλισμού, που τριγυρνούσε στη Μονμάρτη με ένα περίστροφο στο χέρι και απειλούσε τους παπάδες, ήταν ένα μικρό παιδί που του άρεσαν τα παιχνίδια.
Μαζί με τα άλλα σουρεαλιστικά παιδάκια ανακάλυψαν ένα παιχνίδι λέξεων που το ονόμασαν “Εξαίσιο Πτώμα”. Όπως όλα τα παιχνίδια είναι διασκεδαστικό.
Όπως όλα τα παιχνίδια καταφέρνει να σε βγάλει από το προκατασκευασμένο σου δωμάτιο.
–
Για να το παίξεις δεν χρειάζεσαι τίποτα πέρα από ένα λεξικό. Κι αυτό δεν είναι απαραίτητο, αλλά σίγουρα είναι σημαντικότερο να έχεις ένα λεξικό στο σπίτι παρά έναν φούρνο μικροκυμάτων.
–
Γιατί βοηθάει το λεξικό;
Πείτε μου τα πρώτα επίθετα που σας έρχονται στο στόμα…
Το πιο πιθανό είναι να σκεφτήκατε κάποια σαν: “Ωραίος, μεγάλος, εξαιρετικός, τρομαχτικός (ή τρομερός και φοβερός), κόκκινος, πράσινος, καλός, κακός, σιδερένιος, ξύλινος, απίθανος, αστείος, γρήγορος, αργός, λαμπερός, προκελευσματικός” και λοιπά συνηθισμένα επίθετα.
~~{}~~
Η ελληνική γλώσσα έχει (τουλάχιστον) 70.000 λέξεις.
Από αυτές χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα μας γύρω στις χίλιες (στην καλύτερη περίπτωση).
Και το χειρότερο είναι ότι τις χρησιμοποιούμε έτσι όπως συνηθίσαμε να τις ακούμε: Πάντα στη σωστή σειρά, την κοινότοπη.
–
Το “Εξαίσιο Πτώμα” ποντάρει στο χάος για να τσακίσει το κοινότοπο.
Το κοινότοπο είναι ένα πτώμα που γευματίζει με τη σκέψη μας.
~~{}~~
Στο Συνεργείο παίξαμε κι εμείς, όπως οφείλουν όλοι οι συνεργοί. Επιλέξαμε δέκα επίθετα ο καθένας και από δύο ουσιαστικά. Μετά τα συνδυάσαμε τυχαία για να δούμε τι έβγαλε το χάος. Ορίστε κάποια από τα αποτελέσματα.
–
Η λέξη “τέτανος”. Μια πολύ σκληρή λέξη. Με ποια επίθετα διαλύει το κοινότοπο;
γόνιμος τέτανος (η καταστροφή εμπεριέχει τη δημιουργία)
υγρός τέτανος (έχω πιει κάτι τέτοια ποτά. Θα μπορούσε να είναι και ένα χημικό όπλο)
ζοφώδης τέτανος (χειρότερα δεν γίνεται)
ιεροκρύφιος τέτανος (ορίστε;)
ιεροκτόνος τέτανος (Εδώ προέκυψε ολόκληρη ιστορία καθώς γελούσαμε και μιλούσαμε. Μια καινούρια ασθένεια, με συμπτώματα παρόμοια με τον τέτανο, αλλά μεταδοτική. Πλήττει μόνο τους ιερωμένους, κάθε θρησκείας. Οι ιερείς όλης της οικουμένης σπεύδουν να απαρνηθούν το ιερατικό σχήμα για να γλιτώσουν. Κάποιοι γίνονται μάρτυρες της πίστης τους.)
σιθρού τέτανος (όταν τον παθαίνεις το δέρμα σου γίνεται διάφανο – κάποιες κοπέλες τον επιζητούν, για να είναι στη μόδα)
πηδηχτός τέτανος (εκνευριστικός μέχρι που να πεθάνεις).
κηρώδης τέτανος (αυτό θα μπορούσε να ήταν ιατρικός όρος).
–
Επόμενη λέξη: Ραψωδός
γαϊδουρινός ραψωδός (σαν τον Κακοφωνίξ)
δολερός ραψωδός (πολύ λυρικό)
μιγαδικός ραψωδός (τα μαθηματικά συναντούν την τέχνη – θα μπορούσε να λέγεται και για έναν μεγάλο μαθηματικό)
υπναλέος ραψωδός (να και ένα παραμύθι).
–
Συκώτι
φιδίσιο συκώτι (“Ο μόνος τρόπος να σώσεις την κόρη σου”, είπε ο γέρος, “είναι να της δώσεις να φάει φιδίσιο συκώτι”…. Ταιριάζει και για τον Μπουκόφσκι).
λαγόκαρδο συκώτι (αυτό δεν σημαίνει τίποτα, αλλά είναι παράξενο να βρίσκεις δύο όργανα μαζί, καρδιά και συκώτι, χάρη σε έναν λαγό).
–
κοτέτσι
εννοιοκρατικό κοτέτσι (η σύγχρονη τέχνη – conseptual art)
καβιλοκαρφωτό κοτέτσι (έτσι ήταν το κοτέτσι της γιαγιάς μου)
σιθρού κοτέτσι (η τελευταία λέξη της αρχιτεκτονικής )
–
λεκάνη (αυτή μπορεί να είναι η ανθρώπινη λεκάνη, η λεκάνη ως γεωγραφικός προσδιορισμός, και -φυσικά- ο “θρόνος”, το τελευταίο καταφύγιο κάθε οικογενειάρχη)
πανούργα λεκάνη (νέο προϊόν, κάτι σαν τις έξυπνες βόμβες)
φιδίσια λεκάνη (αυτό ταιριάζει για γυναίκα, σαγηνευτικό, απειλητικό)
υπήνεμη λεκάνη (της Ουρουγουάης, όπου ποτέ δεν φυσάει)
χαριτοβριθής λεκάνη (τόση χάρη σε μια λεκάνη;)
ζοφώδης λεκάνη (Αυτό θυμίζει τη σκηνή από το “Trainspotting”: The worst toillette in Scotland”. Κανείς δεν θα ήθελε να κάνει την ανάγκη του σε μια ζοφώδη λεκάνη).
διάφανη λεκάνη (καλή ιδέα για κατασκευαστή)
–
ζωγραφιά
ακαθαγίαστη ζωγραφιά (βλάσφημοι!)
υγρή ζωγραφιά (αυτό παίρνει πολλές ερμηνείες και φανερώνει άλλες τόσες εικόνες)
ιεροκρύφια ζωγραφιά (τι να κρύβει, άραγε;)
επισύνθετη ζωγραφιά (mixed media painting)
γαιομιγής ζωγραφιά (αυτό το λένε αλλιώς land sculpture)
–
Υπήρξαν κι άλλες συνθέσεις μέσα σε αυτόν τον ελάχιστο χρόνο, όπως: Ζυμωτή ασυνταξία, νοσηρό γιατρικό, ρυπαρή εφυδραργύρωση, υπήνεμος σταθμός, δεξιόστροφη αντανάκλαση.
~~{}~~
Αλλά παίξαμε και ένα ακόμα παιχνίδι, το οποίο δεν ξέρω αν υπάρχει ή αν λέγεται κάπως. Σε αυτό το παιχνίδι δίνεις τον ορισμό για μια λέξη που δεν γνωρίζεις.
Για παράδειγμα: Βαρδαλαμπούμπας. Τι σημαίνει;
–
Βαρδαλαμπούμπας:
-Αυτός που τρελαίνεται όταν φυσάει ο Βαρδάρης.
-Ένας χοντρός τραγουδιστής. Αυτός που τραγουδάει και φουσκώνουν τα μάγουλά του. Ή μερικές φορές τραγουδάει με γεμάτο στόμα.
-Αυτός που αργά κάνει κωλοτούμπες.
– Ο βάρδος που τρώει τουλούμπες πριν τραγουδήσει
– Φαγάνας, ατσούμπαλος, άκομψος, πολυλογάς, πομπώδης
– Ένας μπούμπουρας που λάμπει όταν φυσάει Βαρδάρης
Τι σημαίνει, σύμφωνα με το λεξικό;
Βαρδαλαμπούμπας: (ναυτικός όρος), δερμάτινη θήκη για τον αντίχειρα, μεταφορικά: κοντόχοντρος άνθρωπος.
Και άλλο ένα. Τι σημαίνει “τσιότρα” ;
~~
Τσιότρα: 
-Τραγουδίστρια δημοτικών τραγουδιών που εμφανίστηκε στο σόου της Oprah.
– Μια δυσλεκτική διόπτρα που δεν μπορεί να προφέρει τον εαυτό της.
– Ο ήχος από εξωτικά τσόκαρα πάνω σε πήλινες πλάκες
– Παγίδα για πουλιά
– η τσούπρα, νεαρή γυναίκα παιχνιδιάρα
– φυλή Ινδιάνων της Βόρειας Αμερικής
Τι σημαίνει, σύμφωνα με το λεξικό;
Τσιότρα: ξύλινο δοχείο κρασιού
~~{}~~
Ίσως κάποιος να αναρωτηθεί: Και τι κερδίζω με αυτά τα παιχνίδια λέξεων;
Αυτό είναι το νόημα κάθε παιχνιδιού και αυτό είναι το πρόβλημα του “κάποιου”: Θέλει κάτι χειροπιαστό πάντα, κάτι να κερδίζει.
Τα παιδιά, όταν παίζουν, δεν σκέφτονται τι κερδίζουν από το παιχνίδι τους.
Όταν ζωγραφίζουν δεν έχουν στο νου τους την μεταθανάτια φήμη, την τέχνη, το κέρδος.
Απλά παίζουν και χαίρονται.
~~
Η απόλαυση του παιχνιδιού δεν αποσκοπεί σε τίποτα άλλο από την ίδια την απόλαυση.
Κάπως έτσι ξεκινάει η τέχνη. Κάπως έτσι έχει νόημα και η ζωή.
