“Μπαίνουμε στον Yδροχόο
Και θ’ ανάψουνε φωτιές”
Υδροχόος, Μανώλης Ρασούλης
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Σύμφωνα με τους αστρολόγους ο πλανήτης μας κάθε 2000 χρόνια μπαίνει σε κάποια άλλη εποχή. Η προηγούμενη ήταν εκείνη των Ιχθύων και τώρα πια μπήκαμε στην Εποχή του Υδροχόου. Αυτή είναι μια εποχή που τα χαρακτηριστικά της θα είναι οι μεγάλες αλλαγές και η αλήθεια. Ουδέν κρυπτόν υπό τον υδροχόο.
Παρότι δεν πιστεύω ότι τ’ άστρα μας επηρεάζουν περισσότερο απ’ τις πεποιθήσεις μας σχετικά μ’ αυτά, νομίζω ότι οι αστρολόγοι, ακόμα κι ως χαλασμένο ρολόι που δυο φορές την ημέρα δείχνει σωστά την ώρα, έχουν δίκιο!
Κυρίως για ένα θέμα: Ζούμε την εποχή που τίποτα δεν μπορεί να μείνει κρυφό (για πολύ).
Κι αυτό δεν οφείλεται στην επιρροή των άστρων, αλλά σε μια τεχνολογική επινόηση, που πυροδότησε την Τρίτη Πληροφοριακή Επανάσταση.
~~
Η Πρώτη Πληροφοριακή Επανάσταση ήταν η επινόηση της γραφής.
Παρά τα οφέλη της, όπως τη διατήρηση και τη διάδοση της γνώσης, η γραφή σχεδόν εξ αρχής έγινε όργανο εξουσίας. Με σύντομη εξαίρεση την αρχαία Ελλάδα οι κάτοχοι της γραφής (των ιερών και μη κειμένων) ήταν οι βασιλιάδες-αυτοκράτορες-ιερείς (καθώς και οι Γραμματείς και Φαρισαίοι τους).
Στη Μεσοποταμία, στην αρχαία Αίγυπτο, στην Ινδία και στο Ισλάμ, καθώς και στον Ευρωπαϊκό Μεσαίωνα, οι πολλοί (ο λαός) ήταν αναλφάβητοι. Κι όταν μάθαιναν “γράμματα” ήταν για να διαβάζουν τα ιερά κείμενα.
Έτσι η οικουμενικότητα και η προσωρινότητα της προφορικής παράδοσης (έπεα πτερόεντα) αντικαταστήθηκε με την στιβαρή εξουσιαστική γραφή. Μόνο οι εκλεκτοί είχαν πρόσβαση στη γνώση. Εκείνοι την όριζαν.
~~
Η Δεύτερη Πληροφοριακή Επανάσταση ήταν η εφεύρεση της τυπογραφίας.
Ο Γουτεμβέργιος δημιούργησε άθελα του τον νέο άνθρωπο, την νέα κοινωνία, εκείνη της Αναγέννησης -κι ό,τι επακολούθησε.
Το βιβλίο, κάθε βιβλίο, είτε μιλάμε για τη Βίβλο είτε για το “De Revolutionibus” του Κοπέρνικου και τον “Δον Κιχώτη” του Θερβάντες, δεν ήταν πλέον αποκλειστικό προνόμιο των πλουσίων και βασιλιάδων, που τα προμηθεύονταν απ’ τους αντιγραφείς. Όλοι μπορούσαν να διαβάσουν, να έχουν βιβλία.
Αυτή η Επανάσταση οδήγησε σε πάρα πολλές παράπλευρες επαναστάσεις, επιστημονικές, λογοτεχνικές και κοινωνικές. Και σε πολλές καρατομήσεις.
Η διαφορά ανάμεσα στον άνθρωπο του Μεσαίωνα κι εκείνον του 20ου αιώνα μπορεί να συμβολιστεί με μια οικιακή βιβλιοθήκη, μια γκιλοτίνα και μια ατομική βόμβα.
~~
Το σύμβολο του ανθρώπου στον 21ο αιώνα είναι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής.
Η Τρίτη Πληροφοριακή Επανάσταση είναι το διαδίκτυο.
Πλέον κάθε άνθρωπος, σε κάθε μέρος του πλανήτη, μπορεί όχι μόνο να διαβάσει ό,τι θέλει, αλλά και να γράψει, να κοινοποιήσει, ό,τι θέλει. Κι αυτή είναι η μεγάλη διαφορά της Τρίτης Επανάστασης: Η Επιστροφή στην Οικουμενικότητα.
Η εξουσία των λίγων επαϊόντων βρέθηκε αντιμέτωπη με τον χειρότερο της εφιάλτη: Τον Παγκόσμιο Ιστό των πολλών -www.
~~{}~~
Χάρη στο διαδίκτυο και στις τεχνολογικές εξελίξεις τίποτα δεν μπορεί να κρατηθεί κρυφό. Αυτή είναι η εποχή του Υδροχόου και σίγουρα θ’ ανάψουνε φωτιές.
Κορωνίδα της πληροφοριακής επανάστασης είναι διαδικτυακοί οργανισμοί, όπως εκείνος του Wikileaks, και ήρωες της άνθρωποι σαν τον Ιουλιανό (Παραβάτη) Ασάνζ και σαν τον Σνόουντεν. Οι διαρροές που κατάφεραν αυτοί τους έχουν κάνει πιο επικίνδυνους απ’ τους τρομοκράτες.
Γιατί σίγουρα οι φανατικοί δολοφόνοι του ISIS μόνο καλό κάνουν στις κυβερνήσεις και το νεοφιλελεύθερο status quo. Περισσότερη τρομοκρατία σημαίνει περισσότερες αφορμές για αστυνόμευση (και πώληση όπλων).
Ο ψηφιακός πόλεμος των χάκερ (βλέπε Anonymous) είναι μια άλλη εκδοχή της ανεξέλεγκτης δυναμικότητας του ίντερνετ.
~~
Αλλά, πέρα απ’ αυτούς, τους πασιφανείς “ήρωες”, δισεκατομμύρια άνθρωποι μπορούν πλέον να ελέγχουν την πληροφορία, που μέχρι πριν είκοσι χρόνια ήταν προνόμιο των πλουσίων. Περιοδικά, εφημερίδες και βιβλία έπρεπε να περάσουν πρώτα την έγκριση του αρχισυντάκτη ή του εκδότη. Κι εκείνοι ήταν μέρος του προβλήματος.
Τα μανιφέστα που εκδίδονταν σε αυτοσχέδια “χαμαιτυπεία”, σε λίγες εκατοντάδες αντίτυπα, έφταναν μόνο σε λίγα χέρια.
Τα τηλεοπτικά κανάλια, οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, οι δισκογραφικές εταιρείες, ανήκαν σε ανθρώπους που δεν είχαν τίποτα να διαχωρίσουν απ’ τους καταπιεστές, τους σφαγιαστές, ή -έστω- τους πολιτικούς “κάνω-ό,τι-μου-λένε-οι-χρηματοδότες-μου”.
Η πληροφορία ελεγχόταν απόλυτα απ’ αυτούς που κατείχαν ή συμμερίζονταν την εξουσία.
Πλέον τίποτα δεν μένει κρυφό απ’ το διαδίκτυο.
Υπάρχουν ανεξάρτητα site, ερασιτεχνικά ή άλλα που συνεχίζουν να λειτουργούν χάρη στη συνδρομή των αναγνωστών τους.
Υπάρχουν εκατομμύρια μπλογκ, όπως του υποφαινόμενου Γελωτοποιού, που επίσης δεν συνδέονται με κανένα χρηματοδοτικό κέντρο.
Αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να γράφουν οτιδήποτε πιστεύουν και θεωρούν σωστό, χωρίς να χρειάζονται την έγκριση κάποιου εκδότη ή αρχισυντάκτη ή πολιτικού.
~~
Υπάρχουν κι άλλα, η Τρίτη Πληροφοριακή Επανάσταση δεν σταματάει εκεί.
Κάθε άνθρωπος μπορεί να συνδεθεί στα social media, να γράψει την άποψη του, να παρουσιάσει ένα πρόβλημα.
Χάρη στην τεχνολογία (π.χ. smart phones) παντού υπάρχει μια κάμερα, μια φωτογραφική μηχανή. Και καθένας μπορεί να αναρτήσει το βίντεο που τράβηξε στο δρόμο, απ’ τον “τυχαίο θάνατο ενός νέγρου” (με 42 πυροβολισμούς).
Μπορεί να ανεβάσει το τραγούδι του, που όλοι οι ραδιοφωνικοί σταθμοί θα απαγόρευαν.
Μπορεί να δείξει-να γράψει για όσα συμβαίνουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των προσφύγων, που σίγουρα τα καθεστωτικά media θα αγνοούσαν ή θα παρουσίαζαν έτσι όπως το προτιμούν οι εργοδότες τους.
Η πληροφορία δεν ανήκει πλέον στους έχοντες. Αλλά σε όλους.
~~{}~~
Σίγουρα αυτό δεν αρκεί. Όσα leaks και να συμβούν, όσο κι αν αφυπνιστεί ο κόσμος, είναι σίγουρο ότι οι “λίγοι”, αυτοί που κρύβουν τα υπερκέρδη τους στις offshore, δεν πρόκειται να παραιτηθούν απ’ την παρανομία τους για λόγους ηθικής.
Οι επαναστάσεις ξεκινούν με την πληροφορία, αλλά είναι αναγκαία και η δράση.
Η ψηφιακή βιβλιοθήκη-επανάσταση του 21ου αιώνα έχει στηθεί. Τη χρησιμοποιούμε.
Μένει ν’ ανάψουν οι φωτιές. Και να στηθούν οι γκιλοτίνες.
Η Εποχή του Υδροχόου θα είναι η τελευταία της ανθρωπότητας αν δεν ξεφορτωθεί τα σκουπίδια που ελέγχουν την εξέλιξη της.
Και τα σκουπίδια δεν είναι τα άτομα, οι άνθρωποι, τα πρόσωπα, είναι οι θεσμοί, οι δεσμοί του χρήματος και του απάνθρωπου, αντι-οικολογικού, παράλογου νεοφιλελευθερισμού.
Όσους βασιλιάδες κι αν καρατομήσεις, άλλοι θα βρεθούν για να πάρουν τη θέση τους.
Οπότε είναι καιρός να καρατομήσουμε την ίδια τη βασιλεία.
