Γενηθήτω Φως!
Γένεσις Α’ 3
Ίσως το φως νάναι μια νέα τυραννία.
Ποιος ξέρει τι καινούργια πράγματα θα δείξει.
Κ. Καβάφης
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Κάθομαι στο γραφείο μου, που δεν είναι τίποτα άλλο από ένα μπαλκόνι στο Ντεπώ, στον δεύτερο όροφο κάποιας πολυκατοικίας. Απέναντι βλέπω αυτό που βλέπετε στη φωτογραφία. Τόσα χρόνια βλέπω ακριβώς το ίδιο, όμως μόλις σήμερα παρατήρησα κάτι.
Στο πεζοδρόμιο υπάρχει ένας φανοστάτης. Στην άκρη του πεζοδρομίου τα πασαλάκια που εμποδίζουν το παρκάρισμα. (Για να είμαι ειλικρινής με τον εαυτό μου, αυτό είναι το πρώτο καλοκαίρι που υπάρχει φανοστάτης και πασαλάκια. Πριν υπήρχαν μόνο αυτοκίνητα).
Πάντως είναι πολύς ο καιρός που κοιτάω αυτή την εικόνα και μόλις απόψε παρατήρησα κάτι. Τη σκιά απ’ τα πασαλάκια. (Είναι άλλο να κοιτάς και άλλο να παρατηρείς).
Όσο πιο κοντά στον φανοστάτη βρίσκεται κάποιο σώμα, τόσο πιο μικρή σκιά ρίχνει. Τα πιο μακρινά έχουν μεγαλύτερη σκιά. Τα ακόμα μακρινότερα έχουν μεγαλύτερη σκιά (σε μήκος) κι απ’ το “σώμα” τους.
Υπάρχει και μια πινακίδα, που απαγορεύει, που είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ τα πασαλάκια κι έχει πολύ μεγαλύτερη σκιά.
Είναι μια εικόνα που φαίνεται να μην έχει κανένα νόημα. Κι αλήθεια μέχρι πριν από λίγα λεπτά δεν είχε κανένα νόημα. Μέχρι που κάτι συνέβη στον εγκέφαλο μου, κάτι απ’ αυτά που κάνουν τον κόσμο ν’ αλλάζει, κι αυτή η οικεία εικόνα απέκτησε νόημα. (Είναι άλλο να παρατηρείς και άλλο να βλέπεις).
~~
Η σκιά δεν είναι το αντίθετο του φωτός. Η σκιά είναι η έλλειψη του φωτός.
Το σώμα (για να μη γράψω “το ον” και γίνω γραφικός) εμποδίζει το φως να περάσει, έτσι δημιουργείται η σκιά του, που έχει ίδιο σχήμα με το σώμα.
Όμως, κοιτώντας απέναντι, αντιλαμβάνομαι ότι σώματα με το ίδιο ύψος έχουν διαφορετική σκιά. Από τι εξαρτάται το μήκος της σκιάς; Από την απόσταση τους απ’ το φως.
Τα πασαλάκια είναι όλα ίδια, όμως εκείνα που βρίσκονται πιο κοντά στο φως έχουν μικρότερη σκιά.
Τα πολύ πιο μακρινά (που δεν φαίνονται στη φωτογραφία), όχι μόνο έχουν μεγαλύτερη σκιά από σώμα, αλλά εξαιτίας της απόστασης απ’ το φως το σώμα με τη σκιά μπερδεύονται.
Από την άλλη, τα κοντινά έχουν πιο πηχτή σκιά, πιο στέρεη.
Κι όλα μοιάζουν σαν γυμνοσάλιαγκες που έρπουν προς το φως.
Ακόμα κι η πινακίδα της απαγόρευσης, με το τεράστιο σώμα και την ακόμα μεγαλύτερη σκιά, μοιάζει να κατευθύνεται προς το φως.
Όλοι θέλουν να πλησιάσουν το φως, όλα μοιάζουν να έχουν γητευτεί απ’ αυτό, όλα ορίζονται απ’ το φως.
~~{}~~
Το επόμενο επίπεδο της σκέψης πρέπει να ξεκινήσει απ’ το τι είναι το φως, πνευματικά.
Είναι η Αλήθεια, ο Θεός, η Γνώση, η Πραγματικότητα, η Αγάπη, η Σοφία, ο Θάνατος;
Όλα αυτά με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα, για να φανεί ότι είναι κάτι σαν τις πλατωνικές ιδέες, κάτι μεγαλύτερο απ’ τα πασαλάκια. Όχι σε μέγεθος, αλλά σε αξία και σημασία.
Και τι είναι η Σκιά;
Είναι η σκοτεινή πλευρά κάθε ανθρώπου; Η Άγνοια;
Οι άνθρωποι, τότε, που πλησιάζουν το φως, παρότι ίδιοι σε ύψος, έχουν μικρότερη σκιά, μικρότερη σκοτεινή πλευρά, λιγότερη άγνοια.
Όσο πιο κοντά στο Φως, τόσο μικρότερη Σκιά ρίχνεις προς τα πίσω.
Ίσως η σκιά να είναι οι πεποιθήσεις μας, οι φόβοι μας, η μισαλλοδοξία, η ιδέα για τον εαυτό μας. Όσο πιο μακριά είσαι από το Φως τόσο πιο πολύ φοβάσαι, πιστεύεις, μισείς, τόσο μεγαλύτερος νομίζεις ότι είσαι.
Αλλά όσο πιο κοντά πλησιάζεις στο Φως τόσο πιο μεγάλο γίνεται το βάρος της σκιάς σου. Σου απομένουν λίγες πεποιθήσεις και βεβαιότητες, αλλά αυτές είναι πιο πηχτές, πιο στέρεες.
Η τελευταία βεβαιότητα θα έχει το βάρος όλων όσων ξεπέρασες.
~~{}~~
Υπάρχουν και κάποιοι άνθρωποι, σαν την απαγορευτική πινακίδα, που έχουν μεγαλύτερα σώματα και τεράστιες σκιές.
Αυτοί φαίνονται να προκαλούν το φως, να του αντιτίθονται, ως ίσο προς ίσο. Όμως αν το φως σβήσει δεν θα φαίνονται ούτε αυτοί ούτε η σκιά τους.
Έχουν ανάγκη το φως (ή -αν θες- τα φώτα) για να υπάρχουν.
~~{}~~
Κι αν υπήρχαν δύο φανοστάτες, δύο φώτα, τα σώματα θα είχαν δύο σκιές, και δεν θα ήξεραν πού να πάνε. Αλλά αυτό συμβαίνει μόνο τη νύχτα.
Τη μέρα, όταν βγαίνει ο ήλιος, υπάρχει μόνο ένα φως. Οι επιμέρους σκέψεις και ιδέες (τα μικρά φώτα) χάνονται μέσα του.
Όμως όσο πιο δυνατό είναι το Φως, τόσο πιο πηχτές γίνονται κι οι σκιές των σωμάτων.
~~{}~~
Μια γάτα, μια μαύρη γάτα (!) περνάει κάτω απ’ τον φανοστάτη. Η σκιά της ίδια μαύρη και γατίσια.
Αλλά εγώ ζηλεύω τα κουνούπια, τις νυχτοπεταλούδες και τ’ άλλα έντομα. Που δεν έχουν σκιά, που πετάνε ως το Φως. Και πεθαίνουν μέσα Του.
