(Προειδοποίηση: Μη διαβάσετε αυτό το κείμενο αν έχετε ευαίσθητο στομάχι και τεντωμένα νεύρα.)
Η θεωρία ότι μία κακοποιημένη παιδική ηλικία δημιουργεί προβληματικούς ενήλικες ίσως να φαινόταν σαν απλοϊκή γενίκευση σ’ έναν ψυχολόγο.
Θα την κατέρριπτε άμεσα μ’ ένα μόλις επιχείρημα: «Δε γίνονται όλα τα κακοποιημένα παιδιά εγκληματίες». Και θα συμπλήρωνε: «Άλλωστε πολλοί προβληματικοί ενήλικες είχαν μια έξοχη παιδική ηλικία».
Όμως η κακοποίηση δεν είναι υποχρεωτικά σωματική ή κραυγαλέα και κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά στις εξωτερικές πιέσεις.
(Αυτή η «συζήτηση» γίνεται μέσα στα πλαίσια μιας δυτικότροπης και «ασφαλούς» κοινωνίας. Όση αγάπη και να σου προσφέρουν οι γονείς σου, αν πεινάς και τους βλέπεις ανήμπορους να σε βοηθήσουν υφίστασαι κακοποίηση –κοινωνική.)
~~
Ένα παιδί του Πρώτου κόσμου που βίωσε την ψυχολογική –γονική- κακοποίηση και την ανταπέδωσε στο μέγιστο βαθμό ήταν ο Έντμουντ Έμιλ Κέμπερ.
Ο Κέμπερ γεννήθηκε στις ΗΠΑ το 1948. Μετά το επεισοδιακό διαζύγιο των γονιών του μεγάλωσε με τη μητέρα του και τις δύο του αδελφές.
Δυστυχώς γι’ αυτόν –και για άλλους ανθρώπους όπως θα διαπιστώσετε- ο Έντμουντ ήταν σωματικά υπερβολικά ανεπτυγμένος. Στην ηλικία των δέκα χρονών ήταν ήδη ένας «γίγαντας» (τελικά ξεπέρασε τα δύο μέτρα).
Η μητέρα του, που φοβόταν ότι ο Έντμουντ θα παρενοχλούσε τις αδελφές του, τον έβαζε να κοιμάται σε ένα υπόγειο χωρίς παράθυρα και συνήθως τον κλείδωνε εκεί μέσα.
O Κέμπερ 15 χρονών |
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Όταν ο Έντμουντ διαμέλισε τις δύο γάτες της οικογένειας η μητέρα του τον ξαπέστειλε στο αγρόκτημα της γιαγιάς. Εκεί ο Έντμουντ πυροβόλησε τη γιαγιά του και μετά μαχαίρωσε πολλές φορές το πτώμα. Όταν ο παππούς του επέστρεψε από τις δουλειές του τον σκότωσε κι αυτόν.
Στην ανάκριση της αστυνομίας είπε: «Ήθελα να δω πως θα ένιωθα αν πυροβολούσα τη γιαγιά.»
Ο ανήλικος Κέμπερ κλείστηκε στο Κρατικό Ψυχιατρείο.
~~
Το 1969, σε ηλικία είκοσι ενός χρονών και παρά τις έντονες αντιρρήσεις των ψυχιάτρων αφέθηκε ελεύθερος και πήγε να ζήσει με τη μητέρα του στην Καλιφόρνια.
Τρία χρόνια μετά πήρε στο αυτοκίνητο του δύο φοιτήτριες που έκαναν ότο-στοπ. Τις σκότωσε και μετέφερε τα πτώματα στο δωμάτιο του. Εκεί τις φωτογράφισε, τις κομμάτιασε και έπαιξε για λίγο με τα όργανα τους.
Μετά ξεφορτώθηκε τα κομμάτια τους στα βουνά της Σάντα Κρουζ.
Ύστερα από λίγους μήνες ένα άλλο κορίτσι είχε την ίδια τύχη. Μόνο που αυτή τη φορά ο Κέμπερ ασέλγησε στο πτώμα της πριν το τεμαχίσει.
Το επόμενο πρωί πήγε στην προγραμματισμένη συνεδρία με τους κρατικούς ψυχιάτρους έχοντας το κεφάλι της άτυχης κοπέλας στο πορτμπαγκάζ. Οι ψυχίατροι απεφάνθησαν ότι δεν αποτελούσε πλέον απειλή για την κοινωνία και έκλεισαν το φάκελο του.
Στους επόμενους έξι μήνες άλλες τρεις κοπέλες τεμαχίστηκαν από τον άνθρωπο που «δεν αποτελούσε απειλή για την κοινωνία».
Αλλά για αυτήν την αστοχία των ψυχιάτρων δεν πρέπει να τους κατηγορήσουμε. Ο Κέμπερ ήταν πολύ εξυπνότερος απ’ όσο φαινόταν και κατάφερε να τους «χειριστεί» για να πάρει τη συγκατάθεση τους.
Η συνέχεια της ιστορίας ήταν τόσο εφιαλτική που αν τη βλέπατε σε ταινία θα τη θεωρούσατε «αναίτια υπερβολή» του σεναριογράφου και θα λέγατε: «Αυτά δε γίνονται.»
Κι όμως γίνονται.
(Σας προειδοποιώ ξανά: Μη τη διαβάσετε αν έχετε ευαίσθητο στομάχι και νεύρα.)
~~
Παραμονές του Πάσχα ο Κέμπερ ανέβηκε στο δωμάτιο της μητέρας του και –ενώ εκείνη κοιμόταν- τη σκότωσε με ένα σφυρί. Την αποκεφάλισε και ασέλγησε στο πτώμα. Έπειτα της ξερίζωσε το λαρύγγι και το πέταξε στο σκουπιδοφάγο.
Στη συνέχεια πήρε τηλέφωνο μια φίλη της μητέρας του και την κάλεσε στο σπίτι. Της είπε ότι της είχε μια έκπληξη. Μόλις εκείνη μπήκε μέσα τη σκότωσε και την αποκεφάλισε.
Άφησε τα πτώμα της φίλης όπως ήταν και πήγε να κοιμηθεί στο κρεβάτι της μητέρας του.
Το επόμενο πρωινό μπήκε στο αυτοκίνητο του. Ταξιδεύοντας προς τα ανατολικά έψαχνε στο ραδιόφωνο να ακούσει το όνομα του, πιστεύοντας ότι θα είχε γίνει διάσημος.
Μόλις κατάλαβε ότι κανείς δε μιλούσε γι’ αυτόν παραδόθηκε στην αστυνομία. Καταδικάστηκε σε οκτάκις ισόβια και κλείστηκε στη φυλακή. Εκεί, μετά από αρκετά χρόνια, πήγε να τον συναντήσει ο Τζον Ντάγκλας…
~~{}~~
Ο Τζον Ντάγκλας είναι ο πνευματικός γονιός του Χάνιμπαλ Λέκτερ. Ο Τομ Χάρις, ο συγγραφέας που έγινε διάσημος από την κινηματογραφική διασκευή της «Σιωπής των Αμνών», έμαθε τα πάντα για τους σίριαλ κίλερ από εκείνον.
Οι επισκέψεις της Τζούντι Φόστερ, ως πράκτορας του FBI, στο κελί του ιδιοφυούς ανθρωποφάγου, δεν είναι φανταστικό αποκύημα.
Ο ίδιος ο Ντάγκλας, ο οποίος είναι ο ιδρυτής της profiling σχολής του FBI, (της εφαρμοσμένης ψυχολογίας του εγκλήματος για να είμαστε πιο σαφείς) συνήθιζε να επισκέπτεται τους φυλακισμένους κατ’ εξακολούθηση δολοφόνους για να μαζεύει στοιχεία και πληροφορίες ή –πιο πολύ- για να μάθει πως σκέφτεται ένας σίριαλ κίλερ.
Η ευστοχία στις προβλέψεις του είναι τέτοια που τον παρομοιάζουν με τον Σέρλοκ Χολμς –με μια δόση από μέντιουμ. Χωρίς να βρεθεί στον τόπο του εγκλήματος, χωρίς να έχει χειροπιαστά στοιχεία, ακούγοντας μόνο τις συνθήκες στις οποίες διαπράχτηκε το έγκλημα μπορεί να προβλέψει τι χρώμα αυτοκίνητο οδηγάει ο δολοφόνος και κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του, όπως ότι είναι ψευδός.
Η επιτυχία του, λέει ο ίδιος, οφείλεται σε δύο παράγοντες: Ότι σκέφτεται όπως ο εκάστοτε δολοφόνος και αναπαριστά διαισθητικά τη σκηνή του φόνου. Και στο γεγονός ότι υπάρχουν κάποια δομικά στοιχεία στο χαρακτήρα όλων των κατ’ εξακολούθηση δολοφόνων.
Τζον Ντάγκλας |
~~
Στην παιδική ηλικία τους ο Ντάγκλας διακρίνει την «ανθρωποκτονική τριάδα» συμπεριφοράς: Σκληρότητα προς τα ζώα, ενούρηση σε μεγάλη ηλικία και εμπρησμός.
Και έχουν κακοποιηθεί σωματικά ή ψυχολογικά ως παιδιά.
Μετά την ενηλικίωση ισχύουν τα ακόλουθα:
Οι σίριαλ κίλερ είναι σχεδόν πάντα άντρες και τις περισσότερες φορές ανήκουν στη λευκή φυλή. Έχουν υψηλό IQ (ο Κέμπερ είχε IQ145, όταν ο μέσος όρος είναι 120, και έτσι γεννήθηκε ο Λέκτερ!), αλλά κάνουν δουλειές οι οποίες είναι κατώτερες των ικανοτήτων τους. Συνήθως είναι εργένηδες κι έχουν σεξουαλικά προβλήματα. Το αντικείμενο των επιθέσεων τους είναι πάντα οι αδύναμοι (παιδιά και γυναίκες), αν και συχνά την πληρώνουν και οι άντρες που συγχρωτίζονται με τα υποψήφια θύματα.
Νιώθουν μια ιδιαίτερη έλξη για την αστυνομία, σε βαθμό που συχνά αγοράζουν αυτοκίνητα αστυνομικού τύπου και κάνουν δουλειές σχετικές με την ασφάλεια –ιδιωτική αστυνομία, φύλακες κα.
Αυτή η τελευταία στατιστική διαπίστωση, της «σύνδεσης» των σίριαλ κίλερ με τους αστυνομικούς, συνδέεται με τα τρία βασικά κίνητρα των κατά συρροή βιαστών και δολοφόνων: Κυριαρχία, χειριστικότητα και έλεγχος.
Ο κύριος στόχος του δολοφόνου και βιαστή δεν είναι να σκοτώσει ή να βιάσει, αλλά να ελέγξει, να χειριστεί, να κυριαρχήσει πάνω σε ένα άλλο ανθρώπινο –ή μη- ον.
~~{}~~
Όταν ο Ντάγκλας συνάντησε τον Κέμπερ έφτασε στο σημείο να τον συμπαθήσει. Ήταν μειλίχιος και ομιλητικός. Μπορούσε να αναλύσει τη συμπεριφορά του με ψυχιατρικούς όρους. Εξήγησε με λεπτομέρειες το σύστημα που χρησιμοποιούσε για να πείθει τις κοπέλες ότι ήταν ακίνδυνος (ένας άντρας πάνω από δύο μέτρα και εκατόν είκοσι κιλά!) Ο Ντάγκλας διαισθάνθηκε ότι ο Κέμπερ ίσως ήταν πιο έξυπνος από εκείνον, σε σημείο που θα μπορούσε να τον χειριστεί, όπως ο Χάνιμπαλ την Κλαρίς.
Αλλά ο Κέμπερ -παρότι ευφυής και διόλου αποδιοργανωμένος- δεν έδειχνε καθόλου μετανιωμένος για ό,τι είχε κάνει. Η μόνη στιγμή που έκλαψε ήταν ότι θυμήθηκε πως τον μεταχειριζόταν η μητέρα του!
~~{}~~
Στην Ελλάδα και γενικά στην Ευρώπη –με εξαίρεση τη Ρωσία- δεν είμαστε συνηθισμένοι σε κατ’ εξακολούθηση δολοφόνους και βιαστές.
Όμως είναι τόσο πρόσφατη η περίπτωση ενός κατά συρροή δολοφόνου, του Νορβηγού Μπρέιβικ. Όπως και ο Κέμπερ έτσι και ο Μπρέιβικ δεν έδειξε στιγμή να μετανιώνει για το θάνατο που είχε σκορπίσει.
Ο πρωταρχικός στόχος της πράξης του ήταν ο έλεγχος. Προσπάθησε να κυριαρχήσει πάνω σ’ ένα ολόκληρο έθνος δολοφονώντας παιδιά.
Και προσέξτε μια λεπτομέρεια: Ο Μπρέιβικ πήγε στο νησί Ουτόγια, τον τόπο της σφαγής, ντυμένος αστυνομικός.
Κάποιοι θα πουν ότι το έκανε για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των θυμάτων του και να τα προσεγγίσει πιο εύκολα. Όμως, αν αλήθεια αυτός ήταν ο σκοπός της μεταμφίεσης του, γιατί δεν ντύθηκε ιερέας ή ακόμα καλύτερα (χειρότερα) γυναίκα;
~~
Συμπερασματικά (αν και με περισσότερα ερωτήματα):
Η παιδική κακοποίηση, πέρα από αυτούσια εγκληματική, συμβάλλει στη δημιουργία ψυχοπαθών.
Ψυχοπαθής είναι κάθε άνθρωπος που σκοτώνει ή βασανίζει χωρίς ποτέ να αναρωτιέται αν αυτό είναι σωστό ή λάθος.
Σ’ αυτή την κατηγορία θα εντάξουμε και τους οικονομικούς δολοφόνους, τους κυριότερους κατ’ εξακολούθηση δολοφόνους της εποχής μας.
Αυτοί, όπως και οι πολιτικοί που τους εξυπηρετούν (υπηρετούν), έχουν τα ίδια κίνητρα με τους κατά συρροή βιαστές και δολοφόνους: Κυριαρχία, χειριστικότητα και έλεγχος.
Το παράδοξο είναι ότι τα θύματα μοιάζουν γοητευμένα απ’ τους δολοφόνους, γητευμένα, σαν την Κλαρίς μπρος στον Λέκτερ, κι όχι μόνο αντιμάχονται, αλλά ενστερνίζονται τις ιδέες τους, ιδέες που αποτελούν την καταδίκη τους.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
(Ο Γελωτοποιός στηρίχτηκε στο βιβλίο των Τζον Ντάγκλας και Μάρκ Όλσεϊκερ, «Στο μυαλό των σίριαλ-κίλερς», εκδόσεις Μελάνι, μετάφραση Έφη Φρύδα.
Για τα συμπεράσματα και τη διατύπωση αποκλειστική ευθύνη έχει ο Γελωτοποιός.
ΥΓ: Παρατήρηση για τους επιμελητές του βιβλίου: Οι ξένες λέξεις, όπως κίλερ, μαγιό, ταξί, ίντερνετ, πάρκινγκ κλπ δεν κλίνονται.)