Η ιστορία που θα διαβάσετε είναι απολύτως αληθινή.
Είναι η ιστορία του ψυχολόγου που προσπάθησε να μετρήσει την αγάπη. Για να το καταφέρει βασάνισε χιλιάδες μακάκους, σε συσκευές που είχαν ονόματα όπως: Σιδηρά Κυρία, Σχάρα Βιασμού, Το Πηγάδι της Απελπισίας.
Οι συνάδελφοι του τον αποκαλούσαν Ναμπόκοφ της ψυχολογίας. Οι ζωόφιλοι τον είπαν Ντε Σαντ της ψυχολογίας.
Εκείνος, μέχρι το τέλος της ζωής του, έψαχνε για την αγάπη.
~{}~
Ο Χάρι Ίζραελ γεννήθηκε το 1905, σε μια μικρή πόλη, στις ΗΠΑ.
Ο πατέρας του ήταν ένας αποτυχημένος εφευρέτης. Ίσως απ’ αυτόν πήρε το ταλέντο στην κατασκευή μηχανών βασανιστηρίου.
Η μητέρα του ήταν μια καταθλιπτική γυναίκα, ψυχρή κι απόμακρη, που ποτέ δεν του έδωσε σημασία. Μάταια προσπαθούσε να της τραβήξει την προσοχή. Εκείνη έμενε απογοητευμένη να κοιτάει απ’ το παράθυρο της την επίπεδη γη της Αϊόβα.
~~
Στο σχολείο ο Χάρι ήταν “παράξενα απροσάρμοστος”. Τον ενδιέφερε μόνο το σχέδιο και η ποίηση, σ’ ένα μέρος όπου η δασκάλα έκανε διαγωνισμούς ποίησης με θέμα: “Η ομορφιά του να βουρτσίζεις τα δόντια σου”.
Ζωγράφιζε διαρκώς στο τετράδιο του, τα παράξενα πλάσματα μιας χώρας που είχε ονομάσει Γιαζού. Σαν τελείωνε τη ζωγραφιά έπιανε και πετσόκοβε τα ζώα, με το κόκκινο μολύβι.
~~
Στο γυμνάσιο ο Χάρι ήταν μέτριος μαθητής και αντιδημοφιλής. Ψεύδιζε, κούτσαινε και ντυνόταν σαν γέρος. Κανείς δεν του έδινε σημασία και δεν γνώριζε την λέξη αυτοπεποίθηση. Όμως ήταν εργατικός και πεισματάρης, με δυνάμεις προσήλωσης εξωπραγματικές.
Έτσι και ξεκινούσε μια εργασία μπορούσε να περάσει μερόνυχτα ξύπνιος, χωρίς να κάνει τίποτα άλλο μέχρι να τελειώσει.
~~
Κατάφερε να μπει στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, όπου είχε για καθηγητή τον Λούις Τέρμαν, τον διάσημο ερευνητή του IQ. Εκεί, ανάμεσα σε παιδιά και νέους που είχαν IQ μεγαλύτερο απ’ του Αϊνστάιν, ο άχρωμος Χάρι ήταν διπλά παράταιρος.
Ο Τέρμαν του είπε ότι δεν είχε κανένα μέλλον στην ψυχολογία. Ο Χάρι ξεκίνησε να δουλεύει με δεκαπλάσια αφοσίωση. Δεν ήταν τόσο έξυπνος όσο οι συμφοιτητές του, αλλά κανείς δεν ήταν τόσο αποφασισμένος όσο εκείνος.
Εντυπωσιασμένος απ’ την εργατικότητα του, ο Τέρμαν του είπε ν’ αλλάξει το επώνυμο του κι ίσως κάτι να γινόταν γι’ αυτόν, σε κάποιο μικρό πανεπιστήμιο.
~~
Ο Χάρι Ίζραελ έγινε Χάρι Χάρλοου. Μ’ αυτό το όνομα θα τον βρείτε σε κάθε βιβλίο ψυχολογίας.
Ο άνθρωπος που δεν είχε κανένα μέλλον στην ψυχολογία θα γινόταν πρόεδρος της Αμερικανικής Εταιρείας Ψυχολογίας και θα έπαιρνε το Εθνικό Βραβείο Επιστημών.
Οι έρευνες του για την αγάπη επηρέασαν την ανθρώπινη κοινωνία περισσότερο απ’ όσο μπορούσε κανείς να φανταστεί. Όμως για να το κάνει αυτό έπρεπε να βασανίσει χιλιάδες πρωτεύοντα.
Είναι η αγάπη συνυφασμένη με τον πόνο;
~~~{}~~~
Ο Χάρλοου παντρεύτηκε μια συμφοιτήτρια του, μία απ’ τις χαρισματικές, με IQ 155.
Βρεθήκανε στο πανεπιστήμιο του Μάντισον, όπου ξεκίνησε να πειραματίζεται με αρουραίους, αλλά σύντομα πέρασε στους μακάκους. Έκανε πειράματα σχετικά με την ικανότητα αυτών των ζώων να επιλύουν προβλήματα.
Τα πήγαινε αρκετά καλά, έτσι του παραχωρήθηκε απ’ το πανεπιστήμιο ένα παλιό εργοστάσιο κυτιοποιίας, ως εργαστήριο, για να επεκτείνει τα πειράματα του. Αυτό το μέρος θα γινόταν κολαστήριο για τα ζώα.
~~
Ο Χάρλοου χώριζε τα μικρά απ’ τις μητέρες τους, προκειμένου να εξετάσει την ευφυία τους.
Τότε παρατήρησε κάτι παράξενο: Τα μικρά, όταν έμεναν μόνα τους, προσκολλούνταν στην πετσέτα που κάλυπτε τον πάτο του κλουβιού.
Κοιμόντουσαν μ’ αυτή αγκαλιά, την κρατούσαν συνέχεια κι αν κάποιος προσπαθούσε να την πάρει πάθαιναν νευρική κρίση. Αδιαφορούσαν για το φαΐ που τους πρόσφεραν. Μόνο η πετσέτα μπορούσε να τους ηρεμήσει.
~~{}~~
Μέχρι τότε, τη δεκαετία του ’50, η προσκόλληση στη μητέρα είχε εξηγηθεί αναφορικά με την ανταμοιβή μέσω παροχής τροφής.
Το μωρό προσκολλάται στη μητέρα του, επειδή ενστικτωδώς ξέρει ότι τα στήθη της θα το ταΐσουν. Έχει ανάγκη τη μητέρα του επειδή το τρέφει.
Μέχρι τον ερχομό του Χάρλοου η αγάπη για τη μητέρα και η ανθρώπινη προσκόλληση βασιζόταν στη θεωρία της μείωσης των ορμών: Αγαπάμε επειδή πεινάμε!
Ο Χάρλοου απέδειξε ότι δεν είναι η τροφή αυτό που αποζητά το βρέφος στη μητέρα του. Έδειξε ότι η αγάπη είναι πολλά περισσότερα απ’ το μητρικό γάλα.
~~{}~~
Έτσι ξεκίνησε το πρώτο μεγάλο πείραμα του Χάρλοου.
Έφτιαξε δυο “μητέρες”.
Η πρώτη ήταν φτιαγμένη από σύρμα. Στην πρόσθια κοιλιακή χώρα είχε έναν ατσαλένιο μαστό, με ατσάλινη ρώγα, απ’ όπου έρεεε γάλα. Αυτή ήταν η “Βιολογική Μητέρα”.
Η δεύτερη ήταν φτιαγμένη από χαρτόνι, το οποίο είχε τυλίξει με μια μαλακή πετσέτα. Αυτή ήταν η “Θετή Μητέρα” και δεν είχε στήθος.
Στο αρχικό πείραμα καμία απ’ τις μητέρες δεν είχε πρόσωπο.
~~
Το πείραμα άρχισε με πόνο. Δεκάδες νεογέννητα μωρά τα πήραν απ’ τις μητέρες τους και τα έβαλαν στο κλουβί με τις δύο Μητέρες.
Οι φοιτητές που πήραν μέρος στα πειράματα περιγράφουν την οδύνη των ζώων. Οι μητέρες ούρλιαζαν και χτυπούσαν το κεφάλι τους στα κάγκελα. Τα μικρά γέμιζαν το χώρο με τα κόπρανα τους και μετά κουλουριάζονταν στις άκρες, σαν μικρές χνουδωτές μπάλες.
Ο Χάρλοου παρακολουθούσε σημειώνοντας, πιο ψυχρός κι απ’ τη μητέρα του.
Είχε πει: “Το μόνο που μ’ ενδιαφέρει είναι κατά πόσο μια μαϊμού θ’ αποδειχτεί ότι αποτελεί δημοσιεύσιμο υλικό. Δεν αισθάνομαι καθόλου αγάπη γι’ αυτές. Στην πραγματικότητα δεν μου αρέσουν τα ζώα. Περιφρονώ τις γάτες. Μισώ τα σκυλιά. Μα πως γίνεται ν’ αγαπάει κανείς τις μαϊμούδες;”
~~
Λίγες μέρες μετά παρατήρησε κάτι πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της ψυχολογίας. Τα μωρά μετέθεσαν τη στοργή τους, αφού δεν υπήρχε πλέον μητέρα, στη “θετή μητέρα”, εκείνη με την πετσέτα.
Περνούσαν όλη τη μέρα και την νύχτα στην αγκαλιά της, τρομαγμένα. Πήγαιναν στη Βιολογική Μητέρα μόνο για να πιούν γάλα κι έπειτα τρέχοντας επέστρεφαν στη ζεστή αγκαλιά της υφασμάτινης μητέρας.
Ο Χάρλοου αποτύπωσε σε γράφημα τον χρόνο που περνούσαν τα μικρά με τη Βιολογική Μητέρα, σε σύγκριση με τον χρόνο που περνούσαν χαϊδολογώντας τη θετή, μαλακή μητέρα.
Τ’ αποτελέσματα ήταν συνταρακτικά και το συμπέρασμα του Χάρλοου πρωτοφανές:
“Η λειτουργία του θηλασμού συντελείται ώστε το βρέφος να εξασφαλίζει τη σωματική επαφή με τη μητέρα του”
Δεν είναι η τροφή, το γάλα που αποζητά σ’ εκείνη, αλλά η ζεστασιά της αγκαλιάς, η επαφή!
~~{}~~
Ο Χάρι Ίζραελ, ο στερημένος από μητρική αγάπη, είχε καταφέρει να καταδείξει ότι η επαφή, η στοργή, η αγάπη, ήταν πιο σημαντική απ’ την τροφή. All you need is love.
Και δεν τον έφτασε αυτό. Με τα επόμενα πειράματα του θα έδειχνε ότι κάθε συναισθηματική αλληλεπίδραση που έχουμε στη ζωή μας είναι σε μεγάλο βαθμό μια επανάληψη κι επανέκδοση της αρχικής απτικής επαφής.
~~
Απ’ τα πειράματα του Χάρλοου, που έγινε σύντομα ποπ επιστήμονας, επηρεάστηκαν όλοι οι κλάδοι, οι σχετικοί με τα βρέφη.
Η πρακτική όπου ο μαιευτήρας ακουμπάει το νεογνό στη μητέρα του, αμέσως μόλις γεννηθεί, ξεκίνησε χάρη στα πειράματα του Χάρλοου.
Ο μάρσιπος, ο οποίος φέρνει το παιδί σε συχνότερη και εγγύτερη επαφή με το σώμα της μητέρας του, είναι αποκύημα των πειραμάτων του Χάρλοου.
~~
Στη συνέχεια ο Χάρλοου έδειξε ότι η μητρική αγκαλιά, η μητρική αποδοχή, μπορεί να καθορίσει ολόκληρη τη ζωή του ανθρώπου.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Συνεχίζεται http://sanejoker.info/2015/02/harry-harlow-searching-for-love-part2.html
