Ο σεξισμός στην ανάγνωση λογοτεχνίας – και παντού

0
298

Αυτή η εικόνα δεν έχει ιδιότητα alt. Το όνομα του αρχείου είναι 17249937_zateli-1024x715.jpgΣε μια παλιότερη ανάρτηση έγραφα ότι ξεκίνησα συνειδητά να διαβάζω ΚΑΙ γυναίκες συγγραφείς. Βρέθηκαν πολλοί (κυρίως άντρες) που σχολίασαν: «Εμένα δεν με απασχολεί το φύλο του συγγραφέα. Το θεωρώ άσχετη και παραπλανητική συζήτηση».

Λοιπόν, εσείς μπορεί να νομίζετε ότι δεν είστε σεξιστές αναγνώστες, αλλά το λογοτεχνικό σύστημα είναι ακραία σεξιστικό – ακόμα και σήμερα.

Η Ούρσουλα Λεγκέν έκανε μια στατιστική βραβείων σχετική με το φύλο του συγγραφέα, και ανακάλυψε ότι οι άντρες παίρνουν υπερδιπλάσια βραβεία.

Σκέφτηκα να κάνω το ίδιο. Μέτρησα τα Α΄ Κρατικά Βραβεία Μυθιστορήματος στην Ελλάδα, απ’ το 1956 που ξεκίνησαν να δίνονται (υπάρχει λίστα στο Wikipedia).

Δεν μας νοιάζει το φύλο του συγγραφέα; Χαχαχα!

Απ’ το 1956 ως το 2023 (κάποιες χρονιές δεν δόθηκε, κάποιες χρονιές δόθηκε εξ ημισείας) η στατιστική λέει…
Γυναίκες συγγραφείς: 12 Κρατικά Βραβεία Μυθιστορήματος.
Άντρες συγγραφείς: 47 Κρατικά Βραβεία Μυθιστορήματος.

Τέσσερις φορές περισσότερα πήραν οι άντρες.

Ειδικά πριν το 1981, έπαιρναν βραβεία μυθιστορήματος μόνο οι άντρες. Μάλλον οι γυναίκες ήταν καλές μόνο για να πλένουν πιάτα και να καθαρίζουν πατάτες.

~~~~~

Όσο προοδευτικοί και να νιώθουμε, ο ρατσισμός κι ο σεξισμός είναι κάτι που υπάρχει τριγύρω μας, είναι το νερό που μέσα του ζούμε. (Και θέλει δουλειά για να το ξεπεράσεις).

Μέχρι πριν λίγα χρόνια οι μουσικοί της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης ήταν κυρίως άντρες (με ποσοστό που έφτανε το 90% υπέρ των αντρών).

Οι ακροάσεις ήταν πολύ αυστηρές και απαιτητικές και καθόλου αντι-φεμινιστικές. Άντρες και γυναίκες είχαν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις όταν έπαιρναν μέρος σε αυτές. Και οι κριτές (άντρες και γυναίκες στο ίδιο ποσοστό) σίγουρα δεν ήταν σεξουαλικά προκατειλημμένοι.

Έτσι νόμιζαν.

Έπειτα αποφασίστηκε να γίνονται ΤΥΦΛΕΣ ΑΚΡΟΑΣΕΙΣ στη φιλαρμονική. Αυτό σημαίνει ότι οι κριτές ακούνε τον μουσικό να παίζει και δεν τον βλέπουν ούτε γνωρίζουν το όνομά του και το φύλο του.

Έτσι (ξαφνικά και “αδικαιολόγητα”) το ποσοστό αντρών-γυναικών μουσικών στην ορχήστρα όχι μόνο εξισορροπήθηκε, αλλά πλέον υπάρχουν περισσότερες γυναίκες από άντρες.

~~~~~~~~~~~~~

ΥΓ1: Προτού ξεκινήσετε να λέτε, εγώ δεν είμαι ρατσιστής, εγώ δεν είμαι σεξιστής, δείτε τον κόσμο όπου ζούμε• μας διαμορφώνει και τον διαμορφώνουμε.

Πόσες γυναίκες είναι αρχηγοί κρατών σήμερα; Τι ποσοστό; Χαμηλότερο από 10%.

Και όχι, δεν είσαι σεξιστής, το φύλο δεν έχει σημασία, είναι παραπλανητική συζήτηση, αλλά τελικά όλοι/όλες ψηφίζουν άντρες.

ΥΓ2: Όλοι εσείς που πιστεύετε ότι δεν είστε σεξιστές αναγνώστες, κάντε ένα πείραμα με τον εαυτό σας – και να είστε ειλικρινείς. Πηγαίντε στη βιβλιοθήκη σας και μετρήστε πόσες γυναίκες συγγραφείς και πόσους άντρες συγγραφείς έχετε. Εγώ το έκανα και τρόμαξα.

ΥΓ3: Στη φωτογραφία η Ζυράννα Ζατέλη.