Πίστεψε μόνο στην ομορφιά που έχεις μέσα σου
Μην τους ακούς, όταν σου λένε ότι δεν μπορείς, μην τους δίνεις σημασία. Μην ακούς κανέναν, όταν σου λέει ότι δεν θα τα καταφέρεις. Μην ακούς τους γονείς σου, μην ακούς τους δασκάλους, τους φίλους, τους συντρόφους, τα παιδιά σου, μην ακούς ούτε τον εαυτό σου –ειδικά αυτόν να τον προσέχεις.
Όταν θες να ζωγραφίσεις, να γράψεις, να τρέξεις, να κάνεις κάτι τρελό, να ερωτευτείς, να παλέψεις, να χορέψεις, όταν θες να κάνεις κάτι και χαμογελάς που θα το κάνεις, μην ακούς κανέναν που σου λέει ότι δεν μπορείς.
Και μην προσπαθείς να το κάνεις. Μόνο κάντο. Δεν έχει σημασία πώς θα γίνει. Κάντο, μην προσπαθείς. Δεν πειράζει κι αν αποτύχεις. Έτσι κι αλλιώς, πριν να το καταλάβεις, θα είσαι κάτω απ’ τη γη, ένα τίποτα. Οπότε κάντο τώρα, όσο προλαβαίνεις. Μην ακούς κανέναν.
~~
Ήμουν εικοσάχρονος στην Νάξο και πάλευα με τα πρώτα μου διηγήματα. Μια φίλη ζωγράφος –και περιστασιακή ερωτική σύντροφος, καθώς πίναμε και τρώγαμε στην παρέα, είχε πει για μένα: «Νομίζω ότι είναι ένα πυροτέχνημα.»
Συνεχίσαμε όλοι να πίνουμε και να τρώμε, αλλά εγώ τη ρώτησα τι εννοούσε. Και μου είχε πει ότι θα σταματούσα να γράφω μόλις θα σταματούσα να είμαι νέος. Είκοσι πέντε χρόνια μετά, ένα καλοκαίρι με κορονοϊό, τέλειωσα το όγδοο μου μυθιστόρημα, τη Γιωταλία. Νιώθω νέος ακόμα (το ξέρω ότι δεν είμαι).
~~
Απ’ όλους αυτούς που μας λένε τι δεν μπορούμε να καταφέρουμε, να ξέρετε ότι οι χειρότεροι δεν είναι οι εχθροί και οι γνωστοί, οι πιο κοντινοί καταφέρνουν τις πιο βαθιές κι ανίατες πληγές.
Οι χειρότεροι, με διαφορά, είναι οι γονείς, οι άνθρωποι που δεν διαλέξαμε να μας γεννήσουν. Τα γονεϊκά τραύματα, να το ξέρετε, ποτέ δεν επουλώνονται. Νομίζουμε ότι τα έχουμε αφήσει πίσω μας, με μουσική, θρησκεία, ψυχοθεραπεία, ναρκωτικά, σεξ και αγάπη. Όχι, ό,τι κι αν κάνεις οι γονείς σου θα είναι πάντα εκεί να στρέψουν το μαχαίρι στο πλευρό σου.
Το έχω ξαναγράψει σε πολλά κείμενα, αλλά η πληγή παραμένει, είχα έναν πατέρα που μου υπενθύμιζε με κάθε ευκαιρία ότι είμαι άχρηστος –όχι για να γίνω συγγραφέας, αλλά για να δουλέψω ως σερβιτόρος.
Αυτοί οι υπέροχοι γονείς που θάβουν τα παιδιά απ’ τα γεννοφάσκια!
Αφού δεν μπορείτε ν’ αναστρέψετε τη ζημιά, έστω μην κάνετε το ίδιο στους δικούς σας απογόνους. Βοηθήστε τους να κάνουν όσα περισσότερα λάθη μπορούν -και σταθείτε πλάι τους όταν χάνουν.
~~
Προσοχή και στους φίλους. Δεν το κάνουν από κακία –πάντα. Μερικές φορές είναι μόνο ζήλεια, αλλά συνήθως το κάνουν γιατί «ουδείς προφήτης στον τόπο του».
Όταν κάποιος σε ξέρει από πέντε χρονών, και σ’ έβλεπε να ζωγραφίζεις στο δημοτικό στραβούς κύκλους, είναι δύσκολο να πιστέψει ότι είσαι ο καινούριος Ρόθκο.
Είσαι το φιλαράκι, ο κολλητός, ο bro, δεν γίνεται να είσαι προφήτης της τέχνης.
~
Όταν αποφάσισα να παρατήσω τα πάντα και να πάω στη Γαλλία, έτσι, για να γράψω, ένας αγαπημένος φίλος, ο Νίκος, μου είπε ότι πήγαινα για τουρισμό. Δεν θα έγραφα, μόνο θα έκανα βόλτες στα Πυρηναία, έτσι μου είπε.
Με αγαπούσε, το ξέρω, αλλά έλεγε τι θα έκανε ο ίδιος. Εύχομαι χίλιες φορές να είχε πάει αυτός στη θέση μου, και να ήταν ακόμα ζωντανός. Γιατί σκοτώθηκε λίγο καιρό μετά –τυχαία, όπως σκοτώνονται οι άνθρωποι και οι φίλοι.
~~
Ο χειρότερος εχθρός, να το ξέρετε, είναι ο εαυτός μας. Αυτός θα μας πείσει ότι δεν μπορούμε, ότι δεν αξίζει να προσπαθήσουμε, ότι τζάμπα κόπο κάνουμε.
Κουβαλάει αυτός ο ηλίθιος εαυτός μας όλα τα συμπλέγματα απ’ τους γονείς, την κοινωνία, τους φίλους. Μην τον ακούτε. Μην του δίνετε σημασία. Μην ακούτε κανέναν όσα σας λέει ότι δεν μπορείτε να κάνετε οτιδήποτε.
Μην προσπαθείτε καν. Μόνο κάντε το. Αν δεν πετύχει δεν πειράζει. Δεν είναι αποτυχία. Είναι παραλίγο επιτυχία.
Μόνο μία σίγουρη αποτυχία υπάρχει: Να μην τολμήσεις.
~~
Οπότε, πάρε ανάσα, γράψε στα γεννητικά σου όργανα όσους λένε ότι είσαι άχρηστος, ότι δεν μπορείς, ότι είσαι μικρός, ότι είσαι παράταιρος, αδύναμος, φτωχός, χαζός.
Ξέχνα ό,τι σκατά σου λένε.
Φτιάξε κάτι όμορφο.
Αυτός είναι ο προορισμός σου, γι’ αυτό βρέθηκες στη γη. Για να προσθέσεις λίγη ομορφιά, λίγη αρμονία, λίγη αγάπη.
Κάντο χωρίς να σκέφτεσαι αν το κάνεις λάθος. Δεν υπάρχει λάθος στη ζωή. Κάνε ό,τι θες να κάνεις και γέλα.
~~~~~
Στη φωτογραφία η Φρίντα Κάλο.